تعاریف (1-11)

قانون نظام صنفی مصوب 1382/12/24 همراه با آخرین اصلاحات و الحاقات سال 1403 و آخرین تغییرات جزای نقدی سال 1400 - لازم به ذکر است طبق لایحه اصلاح و تکمیل برخی از قوانین مربوط به تعزیرات حکومتی، عنوان این مقرره از «قانون نظام صنفی کشور» به «قانون نظام صنفی» تغییر پیدا کرده است.
تعاريف ماده ۱ نظام صنفی : قواعد و مقرراتی است که امور مربوط به سازمان ، وظایف ، اختیارات ، حدود و حقوق افراد و واحدهای صنفی را طبق این قانون تعیین می‌کند. ماده ۲ فرد صنفی : هر شخص حقیقی یا حقوقی که در یکی از فعالیت‌های صنفی اعم از تولید ، تبدیل ، خرید ، فروش ، توزیع ، خدمات و خدمات فنی سرمایه گذاری کند و به عنوان پیشه ور و صاحب حرفه و شغل آزاد ، خواه به شخصه یا با مباشرت دیگران محل کسبی دایر یا وسیله کسبی فراهم آورد و تمام یا قسمتی از کالا ، محصول یا خدمات خود را به طور مستقیم یا غیرمستقیم و به صورت کلی یا جزئی به مصرف کننده عرضه دارد ، فرد صنفی شناخته می‌شود. تبصره ـ صنوفی که قانون خاص دارند ، از شمول این قانون مستثنی می‌باشند. قانون خاص قانونی است که بر اساس آن نحوه صدور مجوز فعالیت ، تنظیم و تنسیق امور واحدهای ذی ربط ، نظارت ، بازرسی و رسیدگی به تخلفات افراد و واحدهای تحت پوشش آن به صراحت در متن قانون مربوطه معین می‌شود. ماده ۳ واحد صنفی : هر واحد اقتصادی که فعالیت آن در محل ثابت یا وسیله سیار باشد و توسط فرد یا افراد صنفی با اخذ پروانه کسب دایر شده باشد ، واحد صنفی شناخته می‌شود. تبصره ۱ - فعالیت واحدهای صنفی سیار در محل ثابت با اخذ پروانه کسب برای همان محل ، بلامانع است. تبصره 2 - اماکنی که واجد شرایط لازم جهت استقرار چند واحد صنفی باشند ، می‌توانند به عنوان محل ثابت کسب ، توسط یک یا چند فرد صنفی ، پس از اخذ پروانه کسب از اتحادیه یا اتحادیه‌های ذی ربط ، مورد استفاده قرار گیرند. آیین نامه اجرائی این تبصره به وسیله دبیرخانه هیأت عالی نظارت با همکاری اتاق اصناف ایران و نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران تهیه می‌شود و ظرف سه ماه از تاریخ لازم الاجراء شدن این قانون به تصویب وزیر صنعت ، معدن و تجارت می‌رسد. تبصره ۳ - دفاتری که خدماتی به واحدهای صنفی سیار می‌دهند ، واحد صنفی محسوب می‌شوند. ماده 4 صنف : عبارت است از گروهی از افراد که طبیعت فعالیت آنان از یک نوع باشد. صنوف مشمول این قانون ، با توجه به نوع فعالیت آنها به دو گروه تولیدی ـ خدمات فنی و توزیعی ـ خدماتی تقسیم می‌شوند. ماده 5 پروانه کسب : مجوزی است که طبق مقررات این قانون به منظور شروع و ادامه کسب وکار یا حرفه به صورت موقت یا دائم به فرد یا افراد صنفی برای محل مشخص یا وسیله کسب معین داده می‌شود. تبصره 1 - پروانه کسب موقت تنها برای یک بار صادر می‌شود. مدت اعتبار پروانه کسب موقت یک سال و پروانه کسب دائم پنج سال است. تبصره 2 - اتحادیه صنفی مکلف است با انقضای مدت اعتبار پروانه کسب ، اخطاریه یکماهه برای تبدیل پروانه موقت به پروانه دائم یا تمدید پروانه دائم صادر نماید و در صورت عدم تبدیل یا تمدید پروانه ، واحد صنفی در حکم واحد بدون پروانه تلقی می‌شود. ماده ۶ پروانه تخصصی و فنی : گواهینامه‌ای است که بر داشتن مهارت انجام دادن کارهای تخصصی یا فنی دلالت دارد و به وسیله مراجع ذی صلاح صادر می‌شود. ماده ۷ اتحادیه : شخصیتی حقوقی است که از افراد یک یا چند صنف که دارای فعالیت یکسان یا مشابه‌اند ، برای انجام دادن وظایف و مسؤولیت‌های مقرر در این قانون تشکیل می‌گردد. ماده ۸ اتاق اصناف شهرستان : اتاقی متشکل از رؤسای اتحادیه‌های صنفی هر شهرستان برای انجام وظایف و مسؤولیت‌های مقرر در این قانون است. ماده ۹ اتاق اصناف ایران : شورائی است که از نمایندگان هیأت رئیسه اتاقهای اصناف شهرستانهای کشور با هدف تقویت مبانی نظام صنفی در تهران تشکیل می‌گردد. ماده ۱۰ کمیسیون نظارت : کمیسیونی است که به منظور برقراری ارتباط و ایجاد هماهنگی بین اتحادیه‌ها و اتاقهای اصناف شهرستان با سازمانها و دستگاههای دولتی در راستای وظایف و اختیارات آنها و همچنین نظارت بر اتحادیه‌ها و اتاقهای اصناف شهرستان هر شهرستان تشکیل می‌شود. ماده ۱۱ هیأت عالی نظارت : هیأتی است که به منظور تعیین برنامه ریزی ، هدایت ، ایجاد هماهنگی و نظارت بر کلیه اتحادیه‌ها ، اتاق‌های اصناف شهرستان ، اتاق اصناف ایران و کمیسیون‌های نظارت تشکیل می‌گردد و بالاترین مرجع نظارت بر امور اصناف کشور است.