فصل اول - تعاریف
ماده ۱ ـ خانوار تعداد افرادی هستند که تحت سرپرستی یک فرد در محلی ساکن میباشند.
ماده ۲ ـ سرپرست خانوار به پدر یا مادر یا ولی قانونی و بهطور کلی به کسی اطلاق میشود که مسئولیت امور خانوار به عهده اوست.
ماده ۳ ـ محل سکونت به محلی اطلاق میشود که بهصورت تملک، استیجاری، رهنی یا به نحو دیگری در اختیار ساکنین بوده و خانوار یا شخص، بهصورت دائم یا موقت در آن سکونت نموده باشند.
تبصره ـ افرادی که در محلهای کسب و کارگاهها بیتوته مینمایند در این آئیننامه در حکم ساکن محل محسوب میگردند.
ماده ۴ ـ مشخصات عبارت است از: نام، نام خانوادگی، نام پدر، شماره شناسنامه، محل صدور، تاریخ تولد، محل تولد، شغل، تابعیت، مذهب، نشانی، محل سکونت و سایر مواردی که در برگههای مربوطه پیشبینی شده است.
ماده ۵ ـ اماکن عمومی از نظر این آئیننامه عبارتند از: مهمانخانه، هتل، متل، مسافرخانه، پانسیون، قهوه خانه و کلیه امکنه مشابه که برای بیتوته اشخاص یا مسافرین دایر میشود.
در مورد این اماکن، مسئول اعلام مشخصات واردین و ساکنان دارنده پروانه است مگر اینکه دارنده پروانه شخص دیگری را بهعنوان مدیر داخلی کتباً به مراجع مربوطه معرفی کرده باشد.
ماده ۶ ـ منظور از موجر، مالک یا نماینده قانونی او و یا اجاره دار اصلی است که ملک کلاً در اختیار او بوده و بهمنظور سکونت به افراد دیگر واگذار شده است.
فصل دوم - وظایف سازمانهای شهربانی کشور و ژاندارمری کشور
ماده ۷ ـ وظایف سازمانهای ژاندارمری و شهربانی کشور در اجرای ماده ۳۹ قانون ثبت احوال به شرح زیر میباشد:
الف ـ ثبت مشخصات ساکنان شهرها و روستاها و تغییرات حاصله در مورد محلهای سکونت و تعداد افراد خانوار برحسب شرایط مقرر در ماده ۳۹ قانون ثبت احوال اعم از منازل، اماکن عمومی و مؤسسات کارگاهها و غیره.
ب ـ پیش بینی سازمان، وسایل، نیروی انسانی، اعتبار لازم، دفاتر و برگههای مورد نیاز برای اجرای مفاد قانون و آئیننامه اجرائی آن و پیشنهاد به وزارت کشور برای تأمین آنها.
پ ـ همکاری و تبادل اطلاعات بین دو سازمان نامبرده بالا و یکانهای تابعه از نظر تغییر محل سکونت و جابجا شدن خانوار و اشخاص.
ماده ۸ ـ همزمان با تصویب و ابلاغ این آئیننامه شهرداریها و مرکز آمار ایران بنا به درخواست وزارت کشور مدارک لازم را جهت اجرای سریع قانون در اختیار ژاندارمری و شهربانی کشور قرار خواهند داد.
الف ـ شهرداریها:
۱ ـ تهیه و در اختیار گذاشتن نقشه صحیح و کافی مناطق شهری بهمنظور اجرای تقسیمبندی مناطق استحفاظی کلانتریها، شهربانیها و یکانهای ژاندارمری.
۲ ـ نامگذاری و پلاک گذاری کلیه کوچهها، خیابانها، معابر عمومی و ساختمانها.
ب ـ مرکز آمار ایران:
تأمین نقشههای مورد نیاز ژاندارمری کشور از لحاظ موقعیت جغرافیائی، خانوار، جمعیت روستاها و مناطق استحفاظی ژاندارمری کشور.
تبصره - آمادگی سازمانهای اجرائی بهمنظور اعلام تاریخ اجرای قانون از طریق وزارت کشور به استحضار دولت خواهد رسید.
فصل سوم - اجرا
ماده ۹ ـ ژاندارمری و شهربانی کشور (شهربانیها، کلانتریها و یکانهای تابعه ژاندارمری کشور حسب مورد) اقدامات مشروحه زیر را در جهت اجرای قانون به ترتیب انجام خواهند داد:
الف ـ برگههای تنظیم شده را در مقابل اخذ رسید توزیع و پس از تکمیل وسیله سرپرستان خانوار، اشخاصی که بهصورت فردی و یا جمعی زندگی مینمایند (اعم از ایرانی یا اتباع بیگانه) مسئولان اماکن عمومی، مؤسسات دولتی و خصوصی و اشخاص حقوقی با در نظر گرفتن مهلتهای مقرر در قانون، نسبت به جمع آوری در مقابل دادن رسید اقدام خواهند نمود.
ب ـ پس از اخذ برگههای مذکور نسبت به ثبت و ضبط مشخصات و محل سکونت افراد در دفاتر و کارتهایی که به همین منظور تهیه شده است، اقدام خواهند کرد.
تبصره ۱ ـ برگههای مذکور در آئیننامه پس از تنظیم از طرف سرپرستان خانوار موجرین، مؤسسات دولتی و خصوصی و اشخاص حقوقی پس از بهره برداری بهاستثنای آخرین فرم، بقیه معدوم خواهد شد.
تبصره ۲ ـ مسئول اعلام مشخصات ساکنان در هر واحد مکانی اعم از مؤسسات عمومی و خصوصی و اشخاص حقوقی کسی است که اداره امور محل مزبور را برعهده دارد.
در مورد وزارتخانهها و سازمانها و شرکتهای دولتی و شهرداریها، وزیر یا رئیس سازمان یا مدیرعامل شرکت و یا شهردار میتواند مسئول یکی از واحدهای تابعه را بهعنوان مسئول اعلام مشخصات ساکنان کتباً تعیین و معرفی کند. در مورد مؤسسات و اشخاص حقوقی بخش خصوصی که تعداد کارکنان آنها بیش از پنجاه نفر باشد مسئول مؤسسه یا شخص حقوقی میتواند یکی از کارکنان خود را بهعنوان مسئول اعلام مشخصات ساکنان کتباً تعیین کند در این مورد باید قبولی شخص تعیین شده اخذ گردیده باشد.
تبصره ۳ ـ درباره برگههای رسیده از اماکن عمومی، مربوط به اقامت موقت اشخاص برابر آئیننامه اماکن عمومی و نسبت به ساکنین دائمی اینگونه اماکن برابر مفاد بند «ب» این ماده اقدام خواهد شد.
تبصره ۴ ـ تغییرات از یک حوزه به حوزه دیگر و سایر اطلاعات ضروری بین مراجع انتظامی مربوط مبادله خواهد شد.
ماده ۱۰ ـ در مورد خوابگاههای دانشگاهها و مؤسسات آموزشی سرپرست هر خوابگاه که از طرف رئیس دانشگاه یا مؤسسه آموزشی تعیین میگردد مسئول اعلام مشخصات ساکنان خوابگاه میباشد.
ماده ۱۱ ـ پادگانها و مؤسسات تابعه نیروهای مسلح شاهنشاهی محل خدمت محسوب میگردند.