تعاریف، هدفها، اصول و ویژگیها، وظایف و مأموریتها
بخش اول - تعاريف
ماده 1
در اين قانون عبارات اختصاري زير جايگزين عناوين كامل آن مي گردد:
الف - "فرماندهي كل" به جاي "فرماندهي كل نيروهاي مسلح جمهوري اسلامي ايران"
ب - " نيروهاي مسلح " به جاي تنيروهاي مسلح جمهوري اسلامي ايران "
ج - " ارتش " به جاي " ارتش جمهوري اسلامي ايران "
د - " ستاد مشترك" به جاي "ستاد مشترك ارتش جمهوري اسلامي ايران"
ه - "سپاه پاسداران" به جاي "سپاه پاسداران انقلاب اسلامي ايران"
و - "بنا به دستور" به جاي "بنا به دستور فرماندهي كل نيروهاي مسلح جمهوري اسلامي ايران"
ز - "سازمان عقيدتي سياسي" به جاي "سازمان عقيدتي سياسي ارتش جمهوري اسلامي ايران"
ح - "سازمان عقيدتي سياسي" به جاي "سازمان عقيدتي سياسي ارتش جمهوري اسلامي ايران"
ماده 2
نيروهاي مسلح جمهوري اسلامي ايران عبارتند از: ارتش و سپاه پاسداران و نيروهاي انتظامي.
تبصره - نيروهاي انتظامي جمهوري اسلامي ايران به ژاندارمري ، شهرباني و كميته انقلاب اسلامي ايران اطلاق مي گردد.
ماده 3
ارتش جمهوري اسلامي ايران به مجموعه ستاد مشترك ، نيروهاي زميني ، هوايي ، دريايي و سازمانهاي وابسته به آنها اطلاق مي گردد.
ماده 4
وزارت دفاع جمهوري اسلامي ايران بخشي از دولت است كه مسئوليت پشتيباني ارتش را به عهده دارد.
بخش دوم - هدفهاي نظامي
ماده 5
هدفهاي نظامي جمهوري اسلامي ايران عبارتند از:
الف - حفظ و استقلال ، تماميت ارضي و نظام جمهوري اسلامي ايران.
ب - حفظ منافع ملي جمهوري اسلامي ايران خارج از قلمرو كشور در درياي خزر، خليج فارس ، درياي عمان ، رود خانه ها و معادن.
ج - ياري به ملل مسلمان يا مستضعف غير معارض با اسلام در جهت دفاع از سرزمين هاي مورد تهديد يا اشغال نيروهاي متجاوز در صورت درخواست ملل مزبور.
بخش سوم - اصول و ويژگي هاي اساسي نيروهاي مسلح (دكترين و استراتژي نظامي)
ماده 6
اصول و ويژگي هاي اساسي نيروهاي مسلح عبارتند از:
الف - اسلامي بودن :
در تشكيل و تجهيز نيروهاي مسلح اساس و ضابطه مكتب اسلام است به نحوي كه بر همه شوون و ابعاد آن ، ضوابط و مقررات شرع حاكميت داشته باشد. نيروهاي مسلح رسالت مكتبي جهاد در راه خدا را بر عهده داشته ، پيروي از اصول اخلاقي اسلام و احترام به شخصيت انساني افراد را وظيفه خود مي دانند.
ب - ولايي بودن :
نيروهاي مسلح تحت فرمان فرماندهي كل بوده و اصل وحدت فرماندهي در تمامي رده هاي آن حاكم مي باشد و نيل به فرماندهي در تمامي رده ها بر اساس شايستگي و كارآيي صورت مي گيرد. دستور فرمانده در صورتي كه مغاير با دستورات مسلم شرع ، فرمانهاي فرماندهي كل و حاكميت نظام و قوانين جمهوري اسلامي ايران نباشد، لازم الاجرا است. پرسنل نيروهاي مسلح در خط سياسي مقام رهبري بوده ، عضويت و وابستگي آنان در تشكل هاي سياسي با توجه به فرمان مقام رهبري مطلقا ممنوع مي باشد.
ج - مردمي بودن :
نيروهاي مسلح همواره در كنار مردم و در جهت مصالح و آرمانهاي امت اسلامي انجام وظيفه مي نمايند و در زمان صلح نيز به درخواست دولت افراد و تجهيزات فني خود را در حدي كه به آمادگي رزمي آنها آسيبي وارد نيايد، در جهت خدمت به مردم در زمينه كارهاي امدادي ، آموزشي ، توليدي و جهاد سازندگي به كار مي گيرند.
د - خودكفايي :
نيروهاي مسلح با بهره گيري از تمامي توان خود در جهت رسيدن به خودكفايي در كليه زمينه ها از قبيل سازماندهي ، آموزشي ، تداركاتي ، اطلاعاتي و صنعتي تلاش مي نمايند.
ه - انضباط:
نيروهاي مسلح بايد با ايجاد انضباط معنوي برخاسته از اعتقاد و ايمان پرسنل ، وضع مقررات منطقي و عادلانه و برقراري سيستم هاي تشويق و تنبيه ، زمينه اجراي كامل دستورات و مقررات را فراهم سازند.
و - سادگي :
در نيروهاي مسلح در تمامي زمينه ها اعم از طرح ريزي هاي ستادي ، اعمال مديريت بكارگيري سيستم ها و روش ها، گزينش تكنولوژي و صدور دستورالعمل ها بايد اصل سادگي رعايت شود. تشكيلات غير ضروري و تشريفات بي مورد حذف و روش هاي يكنواخت سازي مورد توجه قرار گيرد.
ز - اقتدار:
نيروهاي مسلح مي بايست از چنان آمادگي ، تحرك و اقتداري برخوردار باشند كه بتوانند با بهره گيري از تمامي امكانات جمهوري اسلامي ، جرات تعرض را از دشمنان آشكار و نهان سلب نمايند.
ح - تدافعي بودن :
نيروهاي مسلح با بهره گيري از تمامي توان خود دشمن را از تعرض بازداشته و در برابر هر گونه تجاوز دفاع نموده و متجاوز را تنبيه و سركوب مي نمايند و در عين اعتقاد به اصل عدم تعرض ، ملل مسلمان يا مستضعف غير معارض با اسلام را براي دفاع از خودياري مي كنند.
بخش چهارم - ماموريت و وظايف
ماده 7
ماموريت و وظايف ارتش به شرح زير مي باشد:
الف - آمادگي و مقابله در برابر هر گونه تجاوز نظامي عليه استقلال ،
تماميت ارضي ، نظام جمهوري اسلامي ايران و منافع كشور.
ب - همكاري با نيروهاي انتظامي سپاه پاسداران در مقابله با اشرار،
ياغيان ، قاچاقچيان ، تجزيه طلبان و جريانات براندازي در مواقع ضروري بنا به دستور.
ج - آمادگي جهت همكاري با سپاه پاسداران در كمك به ملل مسلمان و مستضعف غير معارض با اسلام جهان ، در دفاع از خود در برابر تهديد و تجاوز نظامي بنا به درخواست آنان و بنا به دستور.
د - در اختيار قرار دادن افرادي كه در استخدام ارتش هستند و تجهيزات
فني خود بنا به درخواست دولت در اجراي اصل 147 قانون اساسي و با رعايت كامل موازين عدل اسلامي در حدي كه بنا به تشخيص شوراي عالي دفاع به آمادگي رزمي ارتش آسيبي وارد نيايد.
ه - سازماندهي ، آموزش ، تجهيزات و گسترش نيروهاي زميني ، هوايي و دريايي متناسب با امكانات و تهديدات ، براي انجام ماموريت هاي محوله.
و - تلاش مداوم و مستمر در جهت حاكميت كامل فرهنگ و ضوابط اسلامي در ارتش و وزارت دفاع و سازمان هاي وابسته به آنها.
ز - آماده نمودن مردم براي دفاع مسلحانه از كشور و نظام جمهوري اسلامي در چهار چوب قانون خدمت وظيفه عمومي.
ح - كمك به سپاه پاسداران در آموزش و سازماندهي بنا به دستور.
ط - اقدامات لازم در جهت نيل به خودكفايي در كليه زمينه ها از قبيل صنعتي ، آموزشي ، تداركاتي ، اطلاعاتي ، روشها و سازماندهي.
ي - اقدامات لازم در زمينه كسب اطلاع از اوضاع ، رويدادها و تحولات سياسي ، نظامي آشكار و نهان منطقه و جهان و ارزيابي مستمر تهديدات و توان رزمي دشمنان بالفعل و بالقوه.
ك - تلاش مداوم و مستمر در جهت حفظ و صيانت ارتش و وزارت دفاع و سازمان هاي وابسته به آنها در زمينه هاي امنيتي.
ل - ايجاد تسهيلات لازم براي همكاري سپاه پاسداران با ارتش در مواقع ضروري كه شوراي عالي دفاع تعيين مي نمايد.
ماده 8
وظايف وزارت دفاع به شرح زير مي باشد:
الف - ساخت و توليد وسايل مورد نياز نيروهاي نظامي و انتظامي و انجام تحقيقات صنعتي لازم و افزايش امكانات تكنولوژي صنايع مربوط.
ب - هدايت و هماهنگ نمودن امور پژوهشي و تحقيقاتي صنعتي ارتش و سازمان هاي وابسته به وزارت دفاع و هماهنگي با شوراي عالي صنايع و مراكز پژوهشي و تحقيقات كشور.
ج - انجام تعميرات خارج از مقدورات نيروهاي نظامي و انتظامي.
د - انجام كليه خريدهاي خارجي مورد نياز ارتش و وزارت دفاع و
سازمانهاي وابسته به آنها بر اساس سياست كلي و خط مشي دولت جمهوري اسلامي
ايران.
تبصره 1 - وزارتين دفاع و سپاه موظفند در زمينه خريدهاي خارجي زير نظر شوراي عالي و دفاع هماهنگي و اقدام نموده و مي توانند خريدهاي مورد نياز يكديگر را نيز انجام دهند.
تبصره 2 - كليه خريدهاي خارجي اقلام دفاعي مورد نياز ديگر وزارتخانه ها، نهادها و سازمانهاي كشور نيز صرفا از طريق وزارتين دفاع و سپاه انجام خواهد شد.
ه - تهيه و تامين و خريد داخلي اقلام حساس ، مهم ، سنگين قيمت و اقلام مشترك مورد نياز ارتش و وزارت دفاع ، به استثنا سوخت و مواد فاسد شدني.
تبصره - وزارت دفاع مي تواند تامين بخشي از اقلام مشترك داخلي را با حفظ مسئوليت و تعيين خط مشي به نيروهاي سه گانه تفويض نمايد. موارد و چگونگي آن به موجب آيين نامه اي خواهد بود كه توسط وزارت دفاع با هماهنگي ستاد مشترك تهيه و به تصويب هيات وزيران مي رسد.
و - تهيه لوايح مورد نياز ارتش با هماهنگي ستاد مشترك و لوايح مورد نياز وزارت دفاع و سازمانهاي وابسته و پيگيري جهت سير مراحل قانوني ، ابلاغ قوانين و مصوبات هيات وزيران به ارتش و نظارت بر اجراي قوانين و مقررات.
ز - دفاع از حقوق ارتش و وزارت دفاع و سازمانهاي وابسته با آنها در مراجع قضايي.
ح - بررسي و تحصيل بودجه اعتبارات ارتش و وزارت دفاع و سازمانهاي وابسته به آنها و نظارت در انجام هزينه ها و بررسي و تاييد بيلان حساب بودجه آنها.
ط - تهيه و تامين زمين مورد نياز و احداث تاسيسات ساختماني ارتش و وزارت دفاع و سازمانهاي وابسته به آنها در چهارچوب ضوابط و سياست هاي وزارتين مسكن و شهرسازي و برنامه و بودجه.
تبصره - وزارت دفاع مي تواند احداث برخي تاسيسات ساختماني نيروها را با حفظ مسئوليت و نظارت به نيروي مربوط محول نمايد.
ي - اداره امور املاك ارتش و وزارت دفاع و سازمانهاي وابسته به آنها از نظر حقوقي و قانوني.
ك - تامين خدمات درماني پرسنل وزارت دفاع ، ارتش و نيروهاي انتظامي و سازمانهاي وابسته به آنها، بازنشستگان ، وظيفه بگيران مستمري بگيران و عائله تحت تكفل آنان.
ل - تامين خدمات تعاوني افراد مذكور در بند فوق و عائله تحت تكفل آنان.
م - انجام امور بيمه ، بازنشستگي ، وظيفه و مستمري پرسنل ارتش و وزارت دفاع و سازمان هاي وابسته به آنها.
ن - تهيه و تامين نقشه هاي نظامي و خدمات جغرافيايي مورد نياز نيروهاي نظامي و انتظامي.
س - پشتيباني فني ، آموزشي و تعميراتي سازمان هاي خدمات كامپيوتري نيروهاي نظامي و انتظامي.
ماده 9
ستاد مشترك ارتش جمهوري اسلامي ايران ستاد فرماندهي كل در ارتش بوده و فرماندهي كل را در اداره امور ارتش ياري مي نمايد و وظايف آن به شرح زير مي باشد:
الف - مشاورت فرماندهي كل نسبت به اعمال فرماندهي در ارتش.
ب - تهيه و توسعه تدابير كلي نظامي (استراتژيك ) و تهيه طرحهاي مربوط مبتني بر فرمان هاي فرماندهي كل با توجه به قوانين ، تهديدات و امكانات كشور.
ج - تهيه و تقديم اطلاعات مورد نياز جهت اخذ تصميم به فرماندهي كل.
د - دريافت فرمان ها و تدابير فرماندهي كل و ابلاغ آنها به نيروهاي سه گانه و نظارت بر اجراي فرمان هاي صادره.
ه - تهيه و طرح ها و دستورالعمل ها بر مبناي فرمان ها و تدابير دريافت شده و ابلاغ آنها به نيروهاي سه گانه و نظارت بر اجرا.
و - نظارت بر حفظ توان رزمي ارتش.
ز - تهيه و طرح سازمان تجهيزات ارتش با توجه به تهديدات ، مقدورات ، تدابير دفاعي و اصول سياست خارجي كشور با همكاري نيروهاي سه گانه وزارت دفاع و تاييد شوراي عالي دفاع جهت تصويب فرماندهي كل.
ح - برآورد نهايي نيازمنديهاي لجستيكي ارتش.
ط - بررسي و هماهنگ نمودن بودجه هاي پيشنهادي نيروها و ارسال بودجه پيشنهادي ارتش به وزارت دفاع.
ي - همكاري با وزارت دفاع در زمينه تهيه لوايح مورد نياز ارتش.
ك - نظارت و كنترل كليه فعاليت هاي بيمارستان هاي ارتش.
ماده 10
ماموريت نيروي زميني ارتش جمهوري اسلامي ايران به شرح زير مي باشد:
الف - پاسداري از قلمرو زميني كشور جمهوري اسلامي ايران در برابر هر گونه تجاوز نظامي خارجي.
ب - دفع و انهدام نيروهاي متجاوز.
ج - سازماندهي ،تجهيز، آموزش و گسترش يگان هاي زميني و آماده كردن آنان جهت اجراي ماموريت هاي محوله.
د - تهيه طرح نيازمنديهاي لجستيكي و اقدام در جهت تهيه و خريد اقلام و خدماتي كه به عهده نيروي زميني بوده و اقلام مشترك داخلي كه به آن واگذار مي گردد.
ه - انجام پژوهش و تحقيقات لازم در كليه زمينه ها در جهت نيل به خودكفايي.
و - تامين دفاع هوايي كليه يگانها، تاسيسات و نقاط حساس مربوطه در حد برد سلاح ضد هوايي سازماني خود با هماهنگي و كنترل كلي عملياتي نيروي هوايي.
ز - تامين و حفاظت تاسيسات و پادگان هاي مربوط.
ح - تامين نيازهاي پزشكي پرسنل نيروي زميني و اداره بيمارستان ها و درمانگاه هاي مربوط.
ماده 11
ماموريت نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران به شرح زير است :
الف - پاسداري از قلمرو فضايي كشور.
ب - حمله به هدف هاي نظامي و تاسيسات حياتي دشمن بنا به دستور.
ج - پشتيباني هوايي از نيروهاي نظامي و انتظامي.
د - تامين پدافند هوايي كشور، هماهنگي ، هدايت و كنترل كلي عمليات پدافند هوايي ساير نيروها و سازمانهايي كه در زمينه پدافند هوايي مسئوليتهايي به عهده دارند.
ه - جمع آوري اطلاعات الكترونيكي از عوامل تهديدكننده و ارائه خدمات لازم.
و - سازماندهي ، تجهيز، آموزش و گسترش يگانهاي هوايي جهت اجراي ماموريت هاي محوله.
ز - تهيه طرح نيازمنديهاي لجستيكي و اقدام در جهت تهيه و خريد اقلام و خدماتي كه به عهده نيروي هوايي بوده و اقدام مشترك داخلي كه به آن واگذار مي گردد.
ح - انجام پژوهش و تحقيقات لازم در كليه زمينه ها در جهت نيل به خودكفايي.
ط - تامين و حفاظت تاسيسات و پادگانهاي مربوط.
ي - تامين نيازمنديهاي پزشكي پرسنل نيروي هوايي و اداره بيمارستانها و درمانگاههاي مربوط.
ماده 12
ماموريت نيروي دريايي ارتش جمهوري اسلامي ايران به شرح زير مي باشد:
الف - پاسداري از آبهاي سرزميني ، فلات قاره و مناطق انحصاري ، اقتصادي و جزاير كشور در برابر هر گونه تجاوز نظامي خارجي.
ب - حضور مستمر، كنترل و تامين امنيت خطوط مواصلات دريايي خودي و جلوگيري از استفاده غير مجاز بيگانگان از مناطق دريايي مذكور در بند فوق.
ج - دفع و سركوبي هر گونه تجاوز نظامي به حاكميت ، حقوق و منافع كشور در مناطق مذكور در بند الف و انهدام تاسيسات دريايي دشمن بنا به دستور.
د - كنترل تردد كشتيها در خليج فارس و درياي عمان و بازرسي كشتيهاي مشكوك در مواقع لزوم بنا به دستور.
ه - سازماندهي ، تجهيز و آموزش يگانهاي دريايي جهت اجراي ماموريتهاي محوله.
و - تهيه طرح نيازمنديهاي لجستيكي و اقدام در جهت تهيه و خريد اقلام و خدماتي كه به عهده نيروي دريايي بوده و اقلام مشترك داخلي كه به آن واگذار مي گردد.
ز - انجام پژوهش و تحقيقات لازم در كليه زمينه ها جهت نيل به خودكفايي.
ح - تامين دفاع هوايي كليه يگانها، تاسيسات و نقاط حساس مربوط، جزاير و تاسيسات دريايي در حد برد سلاح ضد هوايي سازماني خود با هماهنگي و كنترل كلي عملياتي نيروي هوايي.
ط - تامين و حفاظت تاسيسات و پادگانهاي مربوط.
ي - تامين نيازهاي پزشكي پرسنل نيروي دريايي و اداره بيمارستانها و درمانگاههاي مربوط.
ماده 13
ماموريت هاي مذكور در بندهاي الف ، مواد 10 و 11 و 12 و قسمت اول بند د ماده 11 و قسمت آخر ج ماده 12 اين قانون چنانچه در زمينه پاسداري از استقلال و تماميت ارضي نظام جمهوري اسلامي ايران باشد، ماموريت اصلي بر عهده ارتش جمهوري اسلامي ايران بوده و نيروهاي سه گانه سپاه پاسداران با نيروهاي سه گانه ارتش همكاري خواهند نمود. لكن چنانچه ماموريت هاي مزبور در زمينه نگهباني از انقلاب اسلامي ايران و دستاوردهاي آن باشد، ماموريت اصلي بر عهده سپاه پاسداران بوده و نيروهاي سه گانه ارتش و با نيروهاي سه گانه سپاه همكاري خواهند نمود. مصاديق اين ماده و نحوه و ميزان همكاري ارتش و سپاه پاسداران در هر مورد را شوراي عالي دفاع تعيين مي نمايد.
ماده 14
سازمان عقيدتي سياسي ، سازماني است با سلسله مراتب مستقل و متمركز كه ماموريت و وظايف زير را بر عهده دارد:
1 - ماموريت.
رشد و گسترش فرهنگ و ارزشهاي اسلامي در ارتش و وزارت دفاع و سازمان هاي
وابسته به آنها بر اساس معيارها و ضوابط اسلامي و تدابير و رهنمودها و دستورالعمل هاي مقام رهبري.
2 - وظايف.
الف - آموزش عقيدتي و سياسي پرسنل جهت رشد مذهبي و سياسي آنان.
ب - انجام فعاليت هاي تبليغي براي پرسنل از قبيل انتشار جزوات و نشريات ، تشكيل كتابخانه ها و نمايشگاه ها و توليد برنامه هاي راديو تلويزيوني ارتش و اداره مساجد و ساير اماكن مذهبي مربوط.
ج - ارائه خط مشي هاي مكتبي به مبادي ذيربط در جهت انطباق سازماندهي ها، مقررات ، آيين نامه ها و دستورالعمل ها با ضوابط و معيارهاي اسلامي.
د - نظارت بر حفظ و عمل به موازين اسلامي در تمامي زمينه ها و اعلام موارد خلاف به مسئولين جهت رفع آنها و گزارش به فرماندهي كل در صورت لزوم.
ه - بررسي و ارزيابي پرسنل از لحاظ شايستگي مكتبي جهت انتصابات ، ترفيعات و ماموريت هاي خارج از كشور.
و - انجام كليه وظايف روابط عمومي ارتش و وزارت دفاع و سازمان هاي وابسته به آنها.
تبصره - ارتش و وزارت دفاع و سازمان عقيدتي و سياسي وابسته به آنها موظفند پشتيباني هاي لجستيكي و پرسنلي مورد نياز سازمان عقيدتي سياسي را در چهارچوب جداول سازمان مربوط كه به تصويب فرمانده كل مي رسد، در اختيار قرار دهند.
ماده 15
مسئولين عقيدتي سياسي كليه يگان ها و سازمان ها از روحانيوني كه حداقل دوره سطح را به پايان رسانده و از بينش سياسي و اجتماعي كافي برخوردار باشند و در هيچ يك از تشكل هاي سياسي عضويت و فعاليت نداشته باشند، تعيين مي گردند.
ماده 16
سازمان حفاظت اطلاعات ارتش جمهوري اسلامي ايران سازماني است با سلسله مراتب مستقل و متمركز كه با هماهنگي وزارت اطلاعات ماموريت و وظايف زير را انجام مي دهد:
1 - ماموريت.
پيشگيري ، كشف ، شناسايي و خنثي كردن فعاليت هاي براندازي ، جاسوسي ، خرابكاري ، موارد ايجاد نارضايتي ، نفوذ جريانات سياسي و ايجاد اختلال در انجام ماموريت به منظور حفظ و صيانت ارتش و وزارت دفاع و سازمان هاي وابسته به آنها از طريق حفاظت پرسنل ، اطلاعات ، اسناد، مدارك ، اماكن ، تاسيسات ، وسايل و تجهيزات و امنيت ارتباطات با رعايت اصل 156 قانون اساسي.
2 - وظايف.
الف - كسب و جمع آوري اخبار و توليد، تجزيه و تحليل و طبقه بندي اطلاعات مورد نياز ارتش و وزارت دفاع و سازمان هاي وابسته به آنها.
ب - كشف و خنثي نمودن توطئه ها و براندازي ، جاسوسي و خرابكاري.
ج - تهيه طرح ها و دستورالعمل هاي حفاظتي در زمينه حفاظت اخبار، اطلاعات ، اسناد مدارك ، تاسيسات ، اماكن ، تجهيزات و پرسنل ارتش و وزارت دفاع و سازمان هاي وابسته به آنها و نظارت بر اجراي آنها.
د - آموزش و ارشاد پرسنل ارتش و وزارت دفاع و سازمان هاي وابسته به آنها در زمينه هاي حفاظتي و آموزش تخصصي پرسنل سازمان حفاظت اطلاعات.
ه - گزارش اطلاعات و اخبار امنيتي غير نظامي واصله به وزارت اطلاعات.
و - كشف و شناسايي فعاليت هاي سياسي پرسنل و نفوذ جريانات و تشكل هاي سياسي در ارتش و وزارت دفاع و سازمان هاي وابسته به آنها.
ز - كشف و شناسايي موارد كم كاري و كارشكني و تخلف در انجام ماموريت و گزارش آن به مسئولين مربوط.
ح - مطلع نمودن فرماندهان از مواردي كه براي انجام ماموريتشان ضروري بوده و در صلاحيت آنان است.
ط - بررسي صلاحيت امنيتي پرسنل ارتش و وزارت دفاع و سازمان هاي وابسته به آنها.
ي - انجام كليه امور مربوط به صدور پروانه حمل سلاح شكاري و كمري و مهمات مربوط در سطح ارتش و وزارت دفاع و سازمانهاي وابسته به آنها.
ك - طرح ريزي و انجام عمليات فني حفاظت اطلاعاتي و كنترل ارتباطات در سطح ارتش و وزارت دفاع و سازمان هاي وابسته به آنها.
تبصره 1 - رييس سازمان حفاظت اطلاعات از بين افراد مورد تاييد مقام رهبري با حكم رييس ستاد مشترك منصوب مي گردد و مستقيما تحت امر مقام رهبري انجام وظيفه مي نمايد و عزل وي نيز با تاييد مقام رهبري و حكم رييس ستاد مشترك انجام مي شود.
تبصره 2 - ارتش و وزارت دفاع و سازمان هاي وابسته به آنها موظفند پشتيباني هاي پرسنلي و لجستيكي مورد نياز را در چهارچوب جداول سازمان مربوط كه به تصويب فرماندهي كل مي رسد، در اختيار قرار دهند.
تبصره 3 - رييس سازمان حفاظت اطلاعات موظف است در موارد براندازي و نيز خرابكاري هاي مهم ، دادستان كل كشور و فرمانده كل سپاه پاسداران را سريعا در جريان قرار دهد.
تبصره 4 - سازمان حفاظت اطلاعات موظف است موارد انحرافات عقيدتي ، سياسي و اخلاقي پرسنل را كه در جريان ماموريت هاي خود مطلع مي گردد، به سازمان عقيدتي سياسي منعكس نمايد.
ماده 17
شوراي عالي دفاع به عنوان مشاور عالي نظامي مقام رهبري ، داراي وظايف زير مي باشد:
الف - پيشنهاد اعلان جنگ و صلح به فرماندهي كل.
ب - پيشنهاد اعلان بسيج همگاني به فرماندهي كل.
ج - پيشنهاد تعيين فرماندهان نيروهاي سه گانه ارتش به فرماندهي كل.
د - تعيين سيستم تسليحاتي كشور و سياست هاي كلي ساخت و خريدهاي تسليحاتي و نظارت عاليه بر آنها و ايجاد هماهنگي هاي لازم بين وزارتين دفاع و سپاه در خريدهاي خارجي و صنايع نظامي.
ه - تعيين موارد و نحوه همكاري و ايجاد هماهنگي هاي لازم بين ارتش و سپاه و پاسداران و نيروهاي انتظامي در امور نظامي.
و - ايجاد هماهنگي بين نيروهاي مسلح و دولت و نظارت عاليه بر آن.
ز - هدايت و هماهنگ نمودن امور پژوهش و تحقيقات صنعتي نظامي وزارتين دفاع و سپاه و ارتش و سپاه و سازمان هاي وابسته به آنها با مراكز تحقيقاتي و پژوهشي كشور.
شرایط عمومی استخدام و طبقهبندی
بخش اول - تعاريف
ماده 18
استخدام در ارتش عبارت است از پذيرفته شدن شخص براي انجام خدمت موظف در يكي از مشاغل پيش بيني شده در اين قانون.
ماده 19
مشاغل ارتش و وزارت دفاع و سازمان هاي وابسته به آنها از نظر پرسنلي كه در آن مشاغل منصوب مي گردند به سه گروه تقسيم مي شوند:
1 - شغل نظامي كه عبارت است از مجموعه وظايف و اختيارات مشخصي كه در جداول سازمان براي نظاميان پيش بيني مي شود.
2 - شغل كارمندي كه عبارت است از مجموعه وظايف و اختيارات مشخصي كه در جداول سازمان براي كارمندان پيش بيني مي شود.
3 - شغل مشترك كه عبارت است از مجموعه وظايف و اختيارات مشخصي كه در جداول سازمان با اين عنوان تعيين شده و منحصر به نظاميان يا كارمندان نبوده و قابل تخصيص به هر دو مي باشد.
تبصره 1 - مشاغل فرماندهي در ارتش از مشاغل نظامي مي باشد.
تبصره 2 - غير از مشاغل فرماندهي مديريت كليه رده ها در وزارت دفاع و سازمان هاي وابسته به آنها از مشاغل مشترك مي باشند.
تبصره 3 - در مشاغل مشترك شرايط احراز شغل بايد به نحوي تعيين گردد كه شايسته ترين پرسنل اعم از نظامي و كارمند منصوب گردند صرف نظامي يا كارمند بودن موجب ارشديت پرسنل بر يكديگر نخواهد بود.
ماده 20
رسته عبارت از مجموع رشته هاي شغلي است كه از نظر تخصص يا نوع كار يا نوع آموزش وابستگي و ارتباط نزديك داشته باشند.
ماده 21
پرسنل ارتش كساني هستند كه برابر شرايط و مقررات مندرج در اين قانون و يا قانون خدمت وظيفه عمومي به خدمت پذيرفته مي شوند و عبارتند از:
الف كادر ثابت.
ب - وظيفه.
ج - پيماني.
ماده 22
كادر ثابت به پرسنلي اطلاق مي گردد كه براي انجام خدمت مستمر در ارتش استخدام مي شوند و عبارتند از:
1 - نظاميان.
2 - كارمندان.
3 - محصلين.
ماده 23
نظاميان پرسنلي هستند كه پس از طي آموزش لازم به يكي از درجات پيش بيني شده در اين قانون نائل و از لباس و علائم نظامي استفاده مي نمايند.
ماده 24
كارمندان پرسنلي هستند كه بر اساس مدارج تحصيلي و يا مهارت تجربي و تخصصي استخدام شده و بدون استفاده از درجات ، علائم و لباس نظامي به يكي از رتبه هاي پيش بيني شده در اين قانون نائل مي شوند.
ماده 25
محصلين پرسنلي هستند كه به منظور خدمت در كادر ثابت استخدام و قبل از انتصاب در يكي از مشاغل مندرج در اين قانون در يكي از موسسات آموزشي به هزينه ارتش يا وزارت دفاع و سازمان هاي وابسته به آنها مشغول تحصيل مي باشند.
ماده 26
پرسنل وظيفه كساني هستند كه مطابق قانون خدمت وظيفه عمومي در يكي از دوره هاي ضرورت ، احتياط يا ذخيره مشغول خدمت مي باشند.
ماده 27
پرسنل پيماني به كساني اطلاق مي گردد كه خدمت پيماني را به صورت نظامي يا كارمند برابر مقررات مندرج در اين قانون انجام مي دهند.
ماده 28
پرسنل خريد خدمت به كساني اطلاق مي گردد كه طبق مقررات مربوط خدمت مشخصي را برابر قرار داد معيني انجام مي دهند.
بخش دوم - شرايط عمومي استخدام
ماده 29
شرايط عمومي استخدام در كادر ثابت و پيماني به شرح زير مي باشد:
الف - متدين بودن به دين اسلام.
ب - تابعيت جمهوري اسلامي ايران.
ج - ايمان به انقلاب اسلامي و نظام جمهوري اسلامي و آمادگي فداكاري در راه تحقق اهداف آنها.
د - عدم محكوميت ناشي از اقدام عليه انقلاب اسلامي ونظام جمهوري اسلامي ايران.
ه - عدم محكوميت به محروميت از خدمات دولتي.
و - عدم سابقه عضويت يا وابستگي به احزاب و گروه هاي سياسي غير قانوني و يا الحادي.
ز - عدم عضويت يا وابستگي به احزاب و گروه هاي سياسي.
ح - داشتن شرايط تحصيلي و يا تخصصي لازم براي خدمت مورد نظر.
ط - داشتن حداقل 16 و حداكثر 40 سال سن.
ي - عدم معروفيت به فساد اخلاق و عدم اعتياد به مواد مخدر.
ك - داشتن سلامت رواني و جسمي متناسب با خدمت مورد نظر.
تبصره 1 - ادامه خدمت يا اعاده به خدمت پرسنل منوط به داشتن صلاحيت هاي فوق به استثناي بندهاي ح و ط مي باشد.
تبصره 2 - اقليت هاي ديني شناخته شده در قانون اساسي كه تا تاريخ تصويب اين قانون استخدام شده اند از نظر ادامه خدمت از بند الف مستثني مي باشند.
تبصره 3 - در ستاد مشترك ، وزارت دفاع و نيروهاي سه گانه هيات هايي مركب از بالاترين مسئولين عقيدتي سياسي حفاظت اطلاعات و پرسنلي هر يك از سازمانهاي فوق براي گزينش پرسنل جهت استخدام تشكيل مي گردد. هيات مركزي گزينش مركب از رييس ستاد مشترك ، وزير دفاع ، مسئول سازمان عقيدتي سياسي و مسئول سازمان حفاظت اطلاعات تشكيل و بر كار هيات هاي فوق نظارت مي نمايد.
ماده 30
استخدام پرسنل نظامي براي خدمت در كادر ثابت منحصرا بر اساس يكي از مقاطع تحصيلي پايان دوره هاي راهنمايي ، دبيرستان ، فوق ديپلم ، ليسانس ، فوق ليسانس ، دكترا و بالاتر انجام مي گيرد.
ماده 31
كارمندان به دو صورت زير استخدام مي شوند:
الف - بر اساس مدارك تحصيلي در يكي از مقاطع پايان دوره هاي ابتدايي ، راهنمايي ، دبيرستان ، فوق ديپلم ، ليسانس ، فوق ليسانس ، دكترا و بالاتر.
ب - بر اساس تخصص و مهارت عملي با حداقل سواد خواندن و نوشتن و حداكثر پايان دوره دبيرستان.
ماده 32
ارتش مي تواند فقط براي مشاغل درماني و بهداشتي زنان را استخدام نمايد. نقل و انتقالات زنان بايد حتي الامكان تابع شرايط خدمتي همسران آنان باشد.
ماده 33
ارتش و وزارت دفاع و سازمان هاي وابسته به آنها مي توانند به منظور تامين نياز سازماني خود داوطلبيني را كه حداقل داراي مدرك تحصيلي پايان دوره ابتدايي مي باشند با اخذ تعهد 5 سال خدمت نظامي و يا 6 سال خدمت كارمندي به صورت پيماني استخدام نمايند. تمديد مدت و تجديد قرارداد مجاز نمي باشد.
تبصره 1 - خدمت پرسنل پيماني به منزله انجام خدمت دوره ضرورت تلقي مي گردد و در صورتي كه قبل از خاتمه تعهد به هر علت از خدمت مستعفي يا بر كنار گردند برابر قانون خدمت وظيفه عمومي با آنان رفتار خواهد شد.
تبصره 2 - ارتش و وزارت دفاع و سازمان هاي وابسته به آنها مي توانند پرسنلي را كه در حال انجام خدمت دوره ضرورت مي باشند به صورت پيماني استخدام نمايند.
ماده 34
به منظور جلوگيري از تورم پرسنلي در ارتش و وزارت دفاع و سازمان هاي وابسته به آنها، در جدول سازماني مشاغل بايد به نحوي پيش بيني گردد كه حتي الامكان از پرسنل وظيفه و پيماني استفاده شود.
ماده 35
ارتش و وزارت دفاع و سازمان هاي وابسته به آنها مي توانند در صورت نياز از پرسنل وظيفه در حين خدمت دوره ضرورت و همچنين پرسنل پيماني در طول مدت قرارداد با دارا بودن شرايط لازم براي كادر ثابت استخدام نمايند و اين قبيل داوطلبان در شرايط مساوي از اولويت برخوردارند. آموزش ، درجه يا رتبه و ترفيعات آنان تابع مقررات مندرج در اين قانون خواهد بود.
ماده 36
سابقه خدمت وظيفه و پيماني پرسنل كادر ثابت از نظر پايه حقوقي و سنوات بازنشستگي احتساب مي گردد.
ماده 37
خريد خدمت اشخاص بنا به ضرورت و براي مدت محدود، بنا به تشخيص سازمان هاي استخدام كننده ، به موجب آيين نامه اي خواهد بود كه توسط وزارت دفاع با هماهنگي ستاد مشترك و نيروهاي سه گانه تهيه و به تصويب هيات وزيران مي رسد.
ماده 38
ارتش وزارت دفاع و سازمان هاي وابسته به آنها مي توانند به منظور تامين استاد و تكميل اعضاي هيات علمي و موسسات آموزشي خود پرسنل مورد نياز را بر اساس مقررات استخدامي هيات علمي دانشگاه ها و موسسات آموزش عادي استخدام و به مشاغل آموزشي منصوب نمايند.
تبصره - استخدام مربي براي آموزش هاي پائين تر از سطوح دانشگاهي و همچنين پرداخت حق التدريس به اساتيد و مربيان در كليه سطوح تابع آيين نامه اي خواهد بود كه توسط وزارت دفاع و با همكاري ستاد مشترك و سازمان عقيدتي سياسي تهيه و به تصويب هيات وزيران مي رسد.
ماده 39
استخدام اشخاص براي كادر ثابت بدون نياز سازماني و همچنين استخدام و يا تغيير وضع پرسنل جز به يكي از صور مذكور در اين قانون مطلقا ممنوع است.
بخش سوم - طبقه بندي
ماده 40
مشاغل نظامي ارتش به تناسب احتياج نيروها و سازمان ها از رسته هاي مختلف تشكيل مي گردد. انواع رسته و علائم رسته اي هر يك از آنها و همچنين علائم درجات و شكل لباس پرسنل نظامي به موجب دستورالعمل هايي خواهد بود كه به وسيله ستاد مشترك تهيه و به تصويب شوراي عالي دفاع خواهد رسيد.
ماده 41
وزارت دفاع موظف است با هماهنگي ستاد مشترك مشاغل مختص كارمندان موضوع بند ب ماده 31 اين قانون را از نظر پيچيدگي به سه گروه 1،
2، 3، و ميزان مهارت در انجام مشاغل هر يك از سه گروه را به سه رده (1) ،
(2) و (3) طبقه بندي نمايد. كميسيون ارزيابي مهارت فني كه حسب مورد در وزارت دفاع ، ستاد مشترك يا هر يك از نيروهاي سه گانه تشكيل مي گردد در بدو استخدام تخصص و مهارت فني اين قبيل كارمندان را مورد ارزيابي قرار داده ، گروه و رده آنان را تعيين مي نمايد.
ماده 42
وزارت دفاع و ستاد مشترك با هماهنگي نيروها مكلفند حداكثر ظرف مدت يك سال در چهارچوب اين قانون كليه مشاغل ارتش را مورد بررسي و تجزيه و تحليل قرار داده و شرح وظايف و شرايط احراز هر شغل را تعيين و در انتصابات و ترفيعات ملاك عمل قرار دهند.
تبصره - بكارگيري پرسنل در مشاغل غير مرتبط با تخصص آنان ممنوع است.
ماده 43
پرسنل وزارت دفاع و سازمان هاي وابسته به آن نيز تابع مقررات اين قانون مي باشند.
آموزش و ترفیعات
بخش اول - آموزش
ماده 44
مراكز و دوره هاي آموزشي نظاميان كادر ثابت به شرح زير مي باشد:
الف - آموزشگاه نظامي.
ب - دوره تخصصي.
ج - دوره سرپرستي.
د - دانشكده علوم نظامي.
ه - دوره مقدمات رسته اي.
و - دوره عالي رسته اي.
ز - دوره آموزش نظامي.
ح - دانشكده فرماندهي و ستاد.
ط - دانشگاه علوم استراتژيك.
تبصره - نيروها و سازمان ها مي توانند در صورت لزوم با هماهنگي ستاد مشترك علاوه بر آموزش هاي فوق دوره هاي عرضي آموزشي و تخصصي را براي پرسنل تشكيل دهند.
ماده 45
آموزشگاه هاي نظامي به منظور آموزش نظامي و تخصصي اوليه به كساني كه با مدرك پايان دوره راهنمايي استخدام مي شوند تشكيل مي شود و دوره آموزشي آن حداقل يك سال خواهد بود. هر نيرو يا سازمان متناسب با نياز خود نسبت به تشكيل آنها در يگان ها و مناطق مختلف اقدام و اساسنامه مربوط را تدوين و مواد آموزشي را معين خواهند نمود به نحوي كه فارغ التحصيلان آن به خوبي از عهده مشاغل گروهبان دومي ، گروهبان يكمي و استواردومي برآيند. دوره هاي آموزش نظامي و تخصصي اوليه اين آموزشگاه ها ممكن است به صورت مجزا در مراكز آموزشي مختلف ارتش اجرا شود.
ماده 46
دوره هاي تخصصي براي تكميل رسته و تخصص پرسنل بين درجات استواردومي و استواريكمي به مدت حداقل 6 ماه تشكيل مي گردد. نيروها و سازمانها مكلفند نسبت به تشكيل اين دوره ها طوري اقدام نمايند كه كليه پرسنل بعد از درجه استواردومي بتوانند به موقع اين دوره را طي نمايند. اساسنامه و برنامه هاي آموزشي بايد طوري تنظيم گردد كه فارغ التحصيلان آن بتوانند از عهده مشاغل درجات استواريكمي تا ستوان يكمي برآيند. نيل اين پرسنل به درجات استواريكمي و ستوان سومي منوط به موفقيت در طي اين دوره مي باشد.
ماده 47
دوره هاي سرپرستي براي كليه پرسنلي كه با مدرك پائين تر از ديپلم استخدام شده و به درجه ستوان سومي نائل گرديده اند بر حسب نياز در تمامي يگان ها و سازمان ها به مدت حداقل 3 ماه تشكيل مي گردد. نيل اين پرسنل به درجات ستوان دومي و ستوان يكمي منوط به موفقيت در طي اين دوره مي باشد.
ماده 48
نيروها و سازمان ها مي توانند دوره سرپرستي و دوره تخصصي را به صورت متوالي در يك مرحله اجرا نمايند و همچنين مي توانند بخشي از اين دوره را به صورت آموزش حين خدمت انجام دهند.
ماده 49
هر يك از نيروهاي سه گانه متناسب با نياز خود اقدام به تشكيل دانشكده هاي علوم نظامي مي نمايند. حداقل مدت آموزش اين دانشكده ها هفت ترم تحصيلي در دو دوره به شرح زير مي باشد:
دوره اول - اين دوره حداقل شامل 3 ترم تحصيلي مي باشد كه براي آموزش به كساني كه با مدرك پايان دوره دبيرستان از طريق مسابقه ورودي استخدام مي شوند تشكيل مي گردد.
دوره دوم - اين دوره حداقل شامل چهار ترم تحصيلي مي باشد كه براي آموزش به كساني كه با انجام مسابقه ورودي از بين داوطلبان فارغ التحصيل دوره اول پذيرفته شده اند تشكيل مي گردد. اين قبيل داوطلبان بلافاصله پس از انجام دوره اول فقط يك بار حق در ارزيابي و مسابقه ورودي دوره دوم را دارند.
تبصره 1 - نيروها مي توانند بر حسب نياز دوره اول را در مناطق مختلف تشكيل دهند.
تبصره 2 - پرسنلي كه با مدرك پائين تر از ديپلم استخدام شده و موفق به اخذ مدرك پايان دوره دبيرستان شده اند. در فواصل درجات گروهبان يكمي تا استواريكمي و نيز كارمنداني كه مدرك پايان دبيرستان داشته و حداكثر 25 سال سن داشته باشند مي توانند در مسابقه ورودي دوره اول شركت نمايند و در شرايط مساوي حق تقدم با پرسنل شاغل است.
تبصره 3 - اساسنامه مربوط و مواد آموزشي بايد طوري تنظيم گردد كه با طي دوره هاي آموزشي بعدي ، فارغ التحصيلان دوره اول از عهده مشاغل ستوان سومي تا سرهنگي برآمده و فارغ التحصيلان دوره دوم آمادگي انجام وظيفه در مشاغل كليه درجات از ستوان دومي به بالا را داشته باشند.
تبصره 4 - نيروها مي توانند براي دوره هاي خلباني و رسته هاي دريايي و ساير موارد ضروري دو دوره را به صورت پيوسته با حداقل هفت ترم تحصيلي اجرا نمايند.
تبصره 5 - در صورت ضرورت و فوريت ، نيروها مي توانند بر حسب نياز از دارندگان مدارك فوق ديپلم مورد نياز براي شركت در مسابقه ورودي دوره دوم ثبت نام نمايند.
تبصره 6 - پذيرفته شدگان در دوره دوم بدون استفاده از درجه نظامي به تحصيل ادامه خواهند داد.
ماده 50
دوره هاي مقدماتي رسته اي بر حسب نياز، به منظور آموزش مقدماتي براي رسته هاي مورد احتياج به فارغ التحصيلان دوره هاي اول و دوم دانشكده هاي علوم نظامي و قبل از اعزام به يگان ها به مدت حداقل 6 ماه در نيروها تشكيل مي گردد.
ماده 51
دوره هاي عالي رسته اي در درجات ستوان يكمي و سرواني به مدت حداقل 6 ماه براي تمامي پرسنل فارغ التحصيل دوره هاي مقدماتي رسته اي و پرسنلي كه در سطح فارغ التحصيلان اين دوره شناخته شوند، و از آموزش قبلي آنان حداقل چهار سال گذشته باشد متناسب با رسته هاي آنان تشكيل مي گردد. نيل به درجه سرگردي براي اين قبيل پرسنل منوط به طي اين دوره مي باشد.
ماده 52
دوره هاي آموزش نظامي براي كساني كه از بين فارغ التحصيلان موسسات و مدارس
آموزش عالي و دانشگاه ها با مدارك تحصيلي فوق ديپلم و بالاتر به منظور خدمت در رسته هاي مورد نياز به صورت نظامي در كادر ثابت استخدام مي شوند به مدت حداقل 3 ماه قبل از نيل به درجه تشكيل مي گردد.
تبصره - هزينه هاي تحصيلات بالاتر از ديپلم اين قبيل پرسنل بر اساس آيين نامه مربوط محاسبه و به آنان پرداخت مي گردد.
ماده 53
اين دانشكده براي آموزش به فارغ التحصيلان دوره دوم دانشكده هاي نظامي كه دوره عالي را طي كرده اند و يا در سطح فارغ التحصيلان اين دوره شناخته شده اند و دارندگان مدارك ليسانس و بالاتر مورد نياز، كه حداقل 3 سال از آموزش قبلي آنها گذشته است ، در درجات سرگردي سرهنگ دومي و همچنين كارمندان داراي مدرك ليسانس و بالاتر مورد نياز ارتش تشكيل مي شود و دوره آن حداقل 9 ماه خواهد بود پرسنل واجد شرايط 3 بار حق شركت در ارزيابي و مسابقه ورودي اين دانشكده را دارند. اساسنامه مربوط و مواد آموزشي بايستي طوري تنظيم گردد كه فارغ التحصيلان آن توانايي طراحي ، فرماندهي و مواد آموزشي و مديريت رده هاي بالاي ارتش را داشته باشند. فارغ التحصيلان دانشكده فرماندهي و ستاد از يك سال ارشديت برخوردار مي گردند.
ماده 54
دوره اين دانشگاه براي آموزش ، مطالعه و تحقيق در زمينه سياست كلي نظامي و خط مشي كشور در امور دفاعي به مدت يك سال خواهد بود. فارغ التحصيلان دانشكده فرماندهي و ستاد و دارندگان مدارك فوق ليسانس و دكتراي مورد نياز ارتش در درجات سرهنگي و سرتيتدومي و همچنين كارمندان كه داراي مدرك تحصيلي فوق ليسانس و بالاتر مي باشند، سه بار حق شركت در ارزيابي و مسابقه ورودي اين دانشگاه را دارند.
مقامات مملكتي كه نظامي نبوده ولي به نحوي از انحا در مسائل دفاعي مسئوليت هايي دارند و همچنين فرماندهان و مديران رده بالاي سپاه پاسداران و نيروهاي انتظامي با معرفي شوراي عالي دفاع مي توانند اين دانشگاه را طي نمايند.
ستاد مشترك مكلف است نسبت به تشكيل اين دانشگاه اقدام و اساسنامه و مواد آموزشي آن را تهيه و به تصويب شوراي عالي دفاع برساند.
ماده 55
طول هر يك از دوره ها و مراكز آموزشي در هر نيرو و سازمان با توجه به حداقل تعيين شده در اين قانون بر اساس محتواي آموزشي مورد نياز در اساسنامه هاي مربوط كه به وسيله نيروها و سازمان ها زير نظر ستاد مشترك تهيه و به تصويب شوراي عالي دفاع مي رسد تعيين مي گردد.
ماده 56
پرسنلي كه به هر يك از مراكز و دوره هاي آموزشي پيش بيني شده در اين قانون اعزام مي شوند، بايد امكان و فرصت ادامه خدمت و بازدهي متناسب با مدت و كيفيت و اهميت دوره آموزشي ، حداقل دو برابر مدت تحصيل پس از اتمام آن را داشته باشند. اين مدت در اساسنامه هاي آموزشي معين مي گردد.
ماده 57
كليه كارمندان اعم از كار ثابت و پيماني در بدو خدمت بايد يك دوره يك ماهه آموزش مقدماتي نظامي و آشنايي با قوانين و مقررات و آيين نامه ها و وضعيت خدمتي خود در ارتش را طي نمايند.
ماده 58
آموزش هاي ارتش بايد به گونه اي برنامه ريزي و اجرا گردد كه نياز سازمان مربوط را به بهترين نحو مرتفع نموده ، ارتش را به سمت خودكفايي سوق دهد و در زمان صلح نيز پرسنل از عهده انجام وظايف مقرر در اصل 147 قانون اساسي برآيند.
ماده 59
پرسنل پيماني كه به صورت نظامي خدمت خواهند كرد و همچنين پرسنل وظيفه در بدو خدمت ، دوره هاي آموزشي مقدماتي نظامي و تخصصي مربوط را طي خواهند نمود. ستاد مشترك موظف است در جهت بهره گيري هر چه بهتر از پرسنل پيماني و وظيفه برنامه آموزشي هر يك از دوره هاي مزبور را با همكاري نيروها تهيه و به تصويب شوراي عالي دفاع برساند.
ماده 60
هر يك از دوره هاي آموزشي كه بين دو يا چند نيرو و سازمان مشترك باشد حتي المقدور به وسيله يكي از نيروها و سازمان ها دائر و پرسنل ساير نيروها و سازمان ها نيز در آن آموزش خواهند ديد.
ماده 61
در زمان جنگ در صورت ضرورت ممكن است زمان اجراي آموزش هاي
مذكور در اين قانون با حفظ سطح كيفي آموزش به پيشنهاد نيروها و سازمان ها با هماهنگي ستاد مشترك و تصويب شوراي عالي دفاع تقليل يابد.
ماده 62
ارتش موظف است با همكاري نهضت سواد آموزي براي پرسنل امكانات سواد آموزي را فراهم آورد.
بخش دوم - ترفيعات
ماده 63
ترفيع عبارت است از نيل به درجه يا رتبه بالا برابر مقررات اين قانون.
تبصره - ترفيعات و روش اجراي آن به موجب آيين نامه اي خواهد بود كه به وسيله ستاد مشترك تهيه مي گردد و اجراي آن منوط به تصويب فرماندهي كل مي باشد.
ماده 64
ترتيب درجات پرسنل نظامي زميني و هوايي و درجات معادل آن در نيروي دريايي به شرح زير است :
1 - سرباز ناوي
2 - سربازدوم ناوي دوم
3 - سربازيكم ناوي يكم
4 - سرجوخه سرناوي
5 - گروهبان سوم مهناوي سوم
6 - گروهبان دوم مهناوي دوم
7 - گروهبان يكم مهناوي يكم
8 - استواردوم ناواستواردوم
9 - استواريكم ناواستواريكم
10 - ستوان سوم ناوبان سوم
11 - ستوان دوم ناوبان دوم
12 - ستوان يكم ناوبان يكم
13 - سروان ناوسروان
14 - سرگرد ناخداسوم
15 - سرهنگ دوم ناخدادوم
16 - سرهنگ ناخدايكم
17 - سرتيتدوم درياداردوم
18 - سرتيت دريادار
19 - سرلشكر دريابان
20 - سپهبد درياسالار
تبصره - در كليه مواردي كه در اين قانون عناوين درجات پرسنل نيروي زميني و هوايي ذكر شده است در مورد پرسنل نيروي دريايي عناوين درجات معادل آن مورد نظر مي باشد.
ماده 65
فارغ التحصيلان آموزشگاه نظامي به درجه گروهبان دومي نائل و حداقل مدت توقف آنان در تمامي درجات تا درجه ستوان سومي چهار سال و از آن به تعهد 5 سال خواهد بود.
تبصره - پرسنلي كه مدرك تحصيلي پايان دوره دبيرستان داشته باشند پس از ارائه مدرك ديپلم متوسط مدت توقف در درجات ستوان سومي به بعد براي آنان حداقل چهار سال خواهد بود.
ماده 66
فارغ التحصيلان دوره اول دانشكده علوم نظامي به درجه ستوان سومي نائل مي شوند و حداقل مدت توقف آنها در تمامي درجات بعدي چهار سال خواهد بود كه در نهايت به درجه سرهنگي خواهند رسيد.
تبصره - در موارد استثنايي به تشخيص شوراي عالي دفاع و در صورت تصويب فرماندهي كل درجه سرتيتدومي به صورت درجه تشويقي به اين پرسنل اعطا مي گردد.
ماده 67
فارغ التحصيلان دوره دوم دانشكده علوم نظامي به درجه ستوان دومي نائل و حداقل مدت توقف آنها در تمامي درجات تا درجه سرتيت دومي چهار سال خواهد بود.
تبصره - در مورد كساني كه به درجه سرتيتدومي نائل شده اند و دانشكده فرماندهي و ستاد را طي نموده يا مدارك تحصيلي فوق ليسانس و بالاتر مورد نياز و قابل قبول ارتش را دارند، ارتقا به درجات سرتيپي ، سرلشكري و سپهبدي بر حسب نياز با پيشنهاد شوراي عالي دفاع منوط به تصويب فرماندهي كل خواهد بود.
ماده 68
چنانچه در اساسنامه طول هر يك از دوره ها و مراكز آموزشي بدو خدمت بر اساس نياز نيرو يا سازمان مربوط بيش از حداقل زمان تعيين شده براي دوره هاي مشابه در سطح ارتش تعيين شود، پرسنل تحت آموزش پس از گذشت حداقل زمان ، از حقوق و ديگر امتيازات درجه اي كه پس از طي دوره بدان نائل خواهند شد، برخورداري مي گردند. استفاده از درجه موكول به اتمام دوره آموزشي مي باشد.
ماده 69
وضعيت ترفيعات پرسنل نظامي فارغ التحصيل مدارس و موسسات آموزش عالي و دانشگاه ها پس از استخدام و طي دوره آموزش نظامي ، حسب مورد به قرار زير خواهد بود:
الف - دارندگان مدارك فوق ديپلم به درجه ستوان سومي نائل مي شوند و ترفيعات بعدي آنان تابع مقررات ماده 66 اين قانون خواهد بود.
ب - دارندگان مدارك ليسانس به درجه ستوان دومي نائل مي شوند و ترفيعات بعدي آنان تابع مقررات ماده 67 اين قانون خواهد بود.
ج - دارندگان مدارك بالاتر در ازا هر سال تحصيلي بالاتر از ليسانس با معادل آن از دو سال ارشديت نسبت به دارندگان مدرك ليسانس و در ازا هر چهار سال ارشديت از يك درجه بالاتر برخوردار مي گردند و ترفيعات بعدي آنان تابع مقررات ماده 67 اين قانون خواهد بود.
ماده 70
با پرسنلي كه در طور خدمت موفق به اخذ و ارائه مدارك تحصيلي فوق ديپلم و بالاتر مورد نياز و قابل قبول ارتش شوند به ترتيب زير رفتار مي شود:
الف - چنانچه در زمان ارائه مدرك تحصيلي درجه آنان پائين تر از درجات ورودي مدرك ارائه شده باشد، به درجات ورودي مدرك جديد برابر مقررات ماده 69 اين قانون نائل مي شوند.
ب - چنانچه در زمان ارائه مدرك تحصيلي درجه آنان بالاتر از درجات ورودي مدرك ارائه شده باشد، صرفا ترفيعات بعدي آنان بر اساس مدرك تحصيلي جديد تابع مقررات ماده 69 اين قانون خواهد بود.
ماده 71
پرسنل پيماني پس از طي دوره آموزشي لازم به درجات يا رتبه هاي زير نائل مي گردند:
الف - دارندگان مدرك پايان دوره ابتدايي به درجه گروهبان سومي يا رتبه 2
ب - دارندگان مدرك پايان دوره راهنمايي به درجه گروهبان دومي يا رتبه 5
ج - دارندگان مدرك پايان دوره دبيرستان به درجه گروهبان يكمي يا رتبه 7
د - دارندگان مدرك فوق ديپلم به درجه ستوان سومي يا رتبه 10
ه - دارندگان مدرك ليسانس به درجه ستوان دومي يا رتبه 11
و - دارندگان مدرك بالاتر در ازا هر سال تحصيلي بالاتر از ليسانس از دو سال ارشديت نسبت به دارندگان مدرك ليسانس و در ازا هر چهار سال ارشديت از يك درجه يا رتبه بالاتر برخوردار مي گردند.
تبصره - پرسنل پيماني كه برابر مقررات اين قانون در كادر ثابت استخدام مي شوند چنانچه آموزش هاي مورد نياز كادر ثابت را طي نكرده باشند مي بايست آن را طي نموده و چنانچه درجه آنان پس از آموزشهاي مزبور برابر درجات پيماني آنان نباشد، مدت خدمت پيماني در آن درجه جز سابقه ترفيع منظور خواهد شد.
ماده 72
پرسنل وظيفه از نظر نيل به درجات تابع مقررات قانون خدمت وظيفه عمومي مي باشند.
ماده 73
اولين رتبه كارمندان موضوع بند الف ماده 31 اين قانون در بدو استخدام با مدرك پنجم ابتدايي ت2ت با مدرك پايان دوره راهنمايي ته با مدرك پايان دوره دبيرستان ت9ت و با مدرك تحصيلي بالاتر از ديپلم به ازا هر دو سال تحصيل بالاتر از ديپلم يك رتبه بالاتر از ت9ت مي باشد.
تبصره 1 - در صورتي كه تعداد سنوات تحصيلي بالاتر از ديپلم ، فرد باشد به ازا آخرين سال تحصيلي از دو سال ارشديت برخوردار مي گردند.
تبصره 2 - كارمندان موضوع اين ماده كه در طول خدمت مدرك تحصيلي بالاتر از مدرك ارائه شده در بدو استخدام كه مورد نياز سازمان باشد ارائه نمايند چنانچه در زمان ارائه مدرك جديد رتبه خدمتي آنان بالاتر از رتبه ورودي مدرك ارائه شده باشد رتبه آنان به رتبه ورودي مدرك تغيير يافته و از مزاياي مقرره مربوط به آن ، در طول خدمت استفاده خواهند نمود. چنانچه در زمان ارائه مدرك تحصيلي رتبه آنان بالاتر از رتبه ورودي مدرك ارائه شده باشد صرفا ترفيعات بعدي آنان بر اساس مدرك تحصيلي جديد انجام خواهد شد.
ماده 74
اولين رتبه كارمندان موضوع بند ب ماده 31 اين قانون كه با مهارتي در يكي از رده هاي يك تا سه براي مشاغلي استخدام مي شوند كه از نظر پيچيدگي و سختي در يكي از گروه هاي يك تا سه قرار دارند به شرح زير مي باشد:
الف - رده 1 گروه 1، رتبه (1).
ب - رده 2 گروه 1 و رده 2، رتبه (3).
ج - رده 3 گروه 1 و رده 2 گروه 2 و رده 1 گروه 3، رتبه (5).
د - رده 3 گروه 2 و رده 2 گروه 3، رتبه (7).
ه - رده 3 گروه 3، رتبه (9).
تبصره 1 - كارمندان موضوع بند الف اين ماده در صورت داشتن مدرك پايان دوره ابتدايي از يك سال ارشديت و كليه كارمندان موضوع اين ماده در صورت داشتن مدرك پايان دوره راهنمايي از چهار سال ارشديت و به شرط داشتن مدرك پايان دوره دبيرستان از 6 سال ارشديت برخوردار مي گردند. و در صورتي كه در طول خدمت موفق به اخذ و ارائه اين مدارك گردند و از مدت خدمت آنها حداقل پنج سال باقي مانده باشد از تاريخ ارائه مدرك از ارشديت مربوط برخوردار خواهند شد.
تبصره 2 - كارمندان موضوع اين ماده در صورتي كه در طول خدمت موفق شوند در شغلي كه در گروه بالاتري قرار دارد، به تاييد كميسيون ماده 41 اين قانون با يكي از رده هاي سه گانه مهارت انجام وظيفه نمايند، در صورت نياز سازمان به گروه شغلي مزبور انتقال يافته و چنانچه رتبه ورودي رده مهارت و گروه شغلي جديد، بالاتر از رتبه آنان در زمان انتصاب در شغل جديد باشد از زمان انتصاب ، رتبه آنان به رتبه ورودي مزبور تغيير يافته و از مزاياي مقرره مربوط به آن در طول خدمت استفاده خواهند نمود.
ماده 75
تعداد رتبه ها براي كارمندان موضوع مواد 73 و 74 اين قانون 20 رتبه بوده و كارمندان مزبور در صورت شايستگي و كارآيي هر چهار سال يك رتبه ارتقا خواهند يافت.
ماده 76
كارمنداني كه دوره هاي طولي آموزشي را در ارتش يا وزارت دفاع طي نمايند به ازا هر سال آموزش از دو سال ارشديت و هر دو سال آموزش از يك مرتبه بالاتر برخوردار مي گردند.
ماده 77
ستاد مشترك و وزارت دفاع موظفند همه ساله نيازمنديهاي تخصصي و تحصيلي ارتش و وزارت دفاع را اعلام نمايند و تا پرسنل بتوانند در صورت تمايل در رشته هاي مزبور تحصيل كنند.
ماده 78
ترفيع پرسنل با رعايت مقررات اين قانون منوط به تصويب مقامات زير خواهد بود:
الف - نظاميان تا درجه ستوان دومي و كليه كارمندان. در نيروها، فرمانده نيروي مربوط در وزارت دفاع و ستاد مشترك ، وزير دفاع و رييس ستاد مشترك.
ب - از درجه ستوان يكمي به بالا، فرماندهي كل.
ماده 79
وضعيت پرسنل در كليه مراحل خدمت از نظر مكتبي به وسيله سازمان عقيدتي سياسي ، از نظر امنيتي به وسيله سازمان حفاظت اطلاعات و از نظر كارايي توسط كميسيون ارزيابي مورد بررسي قرار مي گيرد تا در ترفيعات و انتصابات ملاك عمل واقع شود.
تبصره - وزارت دفاع و ستاد مشترك در زمينه ارزيابي كارآيي ، سازمان عقيدتي سياسي در زمينه صلاحيت مكتبي و سازمان حفاظت و اطلاعات در زمينه صلاحيت امنيتي ، آيين نامه اجرايي ماموريت محوله در اين ماده را تهيه و به تصويب شوراي عالي دفاع مي رسانند.
ماده 80
براي ترفيع ، پرسنل علاوه بر حائز بودن كليه شرايط مقرر در اين قانون و ضوابط مربوط بايستي قبلا يا همزمان با ترفيع در شغل سازماني بالاتر منصوب شده باشند.
تبصره 1 - وزارت دفاع و ستاد مشترك با هماهنگي نيروهاي سه گانه مكلفند حتي الامكان پيش بيني هاي لازم را در زمينه هاي استخدام ، آموزش و گردش مشاغل سازماني به نحوي انجام دهند كه پرسنل به علت نداشتن محل سازماني از نيل به ترفيع محروم نگردند.
تبصره 2 - وضعيت ترفيعاتي پرسنل منتسب و همچنين مامورين به مناطق جنگي مطابق دستورالعملي مي باشد كه از طريق ستاد مشترك با هماهنگي نيروها تهيه و به تصويب شوراي عالي دفاع خواهد رسيد.
تبصره 3 - ايجاد يا بالا بردن محل سازماني به منظور ترفيع پرسنل ممنوع است.
ماده 81
ستاد مشترك با هماهنگي نيروهاي سه گانه مكلفند حداكثر ظرف مدت يك سال پس از تصويب اين قانون محل هاي سازماني ارتش را مورد بررسي قرار داده و ضرورت نظامي يا كارمندي يا مشترك بودن شغل را تعيين و درجات و رتبه هاي متناسب براي هر محل سازماني را در نظر بگيرند. وزارت دفاع نيز مكلف است نسبت به اين تجديد نظر در مورد محل هاي سازماني خود با هماهنگي سازمان امور اداري و استخدامي اقدام نمايد.
ماده 82
تعداد و تركيب نيروي انساني ارتش و همچنين نسبت به درجه ها و رتبه هاي آنان بر مبناي خط مشي ، استراتژي و تهديدات ، برابر جداول سازمان و تجهيزات مصوب و به نسبتي كه به وسيله ستاد مشترك تعيين و پس از تاييد شوراي عالي دفاع به تصويب فرماندهي كل خواهد رسيد مشخص مي گردد.
ماده 83
كليه پرسنل براي نيل به درجه يا رتبه بالاتر بايد مدت توقف مقرر در درجه يا رتبه مربوط را برابر ضوابط مقررات اين قانون طي نمايند و جز در مورد پرسنل منتسب ، حداقل نصف آن در آخرين درجه يا رتبه در شغل سازماني باشند.
ماده 84
دادن ارشديت به پرسنلي كه خود رشادت ، فداكاري ، تلاش ، ابتكار و خلاقيت فوق العاده و ارزنده نشان مي دهند تابع شرايط عمومي ترفيعات نبوده و با پيشنهاد فرماندهان يا مسئولان مربوط و تصويب مقامات مصرحه در ماده 78 اين قانون خواهد بود.
ماده 85
در موارد استثنايي به منظور تامين نيازمنديهاي سازمان و حفظ تعادل در سلسله مراتب در مشاغل حساس ممكن است نظاميان با پيشنهاد فرمانده مربوط و تصويب فرماندهي كل حداكثر دو درجه موقت ترفيع يابند.
تبصره 1 - پرسنلي كه به درجه موقت نائل مي شوند در تمام مدتي كه حق استفاده از درجه مزبور را دارند حقوق همان درجه را دريافت خواهند داشت.
تبصره 2 - ترفيع اين قبيل پرسنل از لحاظ درجه ثابت تابع مقررات اين قانون بوده و نيل به درجه ثابت بالاتر پس از طي حداقل مدت توقف امكان پذير است.
تبصره 3 - در صورت رفع نياز سازماني يا مشاهده عدم كارآيي و شايستگي درجه موقت سلب مي گردد.
تبصره 4 - در صورتي كه مشمولين اين ماده در حين استفاده از درجه موقت بازنشسته يا معلول و يا فوت شوند عنوان و مزاياي درجه موقت از آنان سلب و ماخذ احتساب حقوق بازنشستگي يا وظيفه و يا مستمري بر مبناي حقوق و درجه ثابت خواهد بود مگر در مورد پرسنل شهيد و جانباز كه درجه موقت آنان مبناي احتساب حقوق مستمري و وظيفه خواهد بود.
ماده 86
وضع ترفيع پرسنلي كه تحت تعقيب قانوني قرار مي گيرند به شرح زير خواهد بود:
الف - در صورتي كه در مراجع قضايي تحت پيگرد قانوني قرار گيرند و با قرار صادره از مراجع ذيصلاح بازداشت شوند، از تاريخ بازداشت ترفيع معلق مي گردد، مشروط بر اين كه تاريخ بازداشت قبل از تاريخ استحقاق ترفيع باشد.
ب - در صورتي كه پرونده منتهي به صدور راي قطعي برائت يا قرار منع پيگرد و يا موقوفي تعقيب گردد، ترفيع پرسنل از تاريخ استحقاق از اين لحاظ بلامانع است.
ج - در صورت محكوميت ، مدتي كه بر اثر اجراي كيفر عملا از خدمت منفك شده اند، به حداقل مدت توقف در درجه يا رتبه اضافه خواهد شد.
د - محكوميت ها به ميزاني كه مشمول عفو، آزادي مشروط، تعليق مجازات ، تاخير اجراي حكم و حبس با خدمت قرار گرفته اند اثري در ترفيع ندارند.
ماده 87
مدت توقف در درجه يا رتبه براي پرسنلي كه به تنزيل موقت درجه يا رتبه تنبيه مي شوند بلافاصله پس از انقضاي مدت تنبيه ، همان قدمتي خواهد بود كه در درجه يا رتبه قبل از تنبيه داشته اند.
وضعیت پرسنل از لحاظ خدمت
ماده 88
وضعیت پرسنل مشمول این قانون از لحاظ خدمت حسب مورد به شرح زیر خواهد
بود:
الف - خدمت آزمایشی.
ب - خدمت آموزشی.
ج - حاضر به خدمت.
د - مأمور.
ه - مأمور به خدمت.
و - مرخصی.
ز - غایب.
ح - فراری.
ط - بازداشت.
ی - منتظر خدمت.
ک - بدون کار.
ل - منتسب.
ماده 89
"خدمت آزمایشی" وضع خدمتی کارمندانی است که برابر مقررات مربوطه به
خدمت پذیرفته شده و به منظور ارزیابی شایستگیهای لازمبه مدت 6 ماه تا دو سال
مرحله آزمایشی را میگذرانند.
ماده 90
"خدمت آموزشی" وضع خدمتی پرسنلی است که بدون داشتن شغل سازمانی در یکی
از مؤسسات یا مراکز آموزشی به هزینه ارتش یاوزارت دفاع و یا سازمانهای وابسته به
آنها، آموزش میبینند.
تبصره - جز در مورد آموزشهای بدو استخدام چنانچه دوره آموزش کمتر از شش ماه باشد
پرسنل با حفظ محل سازمانی به صورت مأمور دوره راطی خواهند نمود و در صورتی که
دوره آموزش بیشتر از 6 ماه باشد پرسنل در دوران آموزش منتسب خواهند شد.
ماده 91
"حاضر به خدمت" وضع پرسنلی است که برابر مقررات مربوط در یکی از مشاغل
سازمانی منصوب و عملاً در آن شغل انجام وظیفهمینمایند.
ماده 92
"مأمور" وضعیت پرسنلی است که برای مدتی کمتر از یک سال در یکی از
مشاغل سازمان غیر از شغل سازمانی خود و یا در شغلی که درسازمان، محلی برای آن
پیشبینی نشده است گمارده شوند و یا به سایر نیروها و سازمانها برای مدت مزبور
اعزام گردند.
تبصره 1 - در مورد مشاغلی که در جداول سازمان، محلی برای آن پیشبینی نشده است
نیرو و یا سازمان مربوط موظف است حداکثر ظرف مدتیک سال تکلیف آن از لحاظ حذف شغل
و یا درج آن در جدول سازمان مشخص نماید.
تبصره 2 - مأمور شدن و انتقال پرسنل به نیرو یا سازمان دیگر با هماهنگی دو نیرو و
یا سازمان مربوط و تصویب ستاد مشترک انجام خواهد شد.
تبصره 3 - نیروها و سازمانها مکلفند پرسنل مازاد بر نیاز خود را به ستاد مشترک
معرفی نمایند تا با انتقال یا مأمور نمودن آنان به سایر نیروها وسازمانها امکان
بهرهبرداری هر چه بیشتر از پرسنل و تأمین نیازهای سازمانی فراهم گردد.
ماده 93
"مأمور به خدمت" وضعیت پرسنلی است که به سایر وزارتخانهها یا نهادها
یا سازمانهای دولتی یا وابسته به دولت مأمور میگردند.
تبصره - مأمور به خدمت شدن پرسنل منوط به تصویب مقامات مذکور در ماده 78 این
قانون و درج مراتب در فرمان همگانی میباشد.
ماده 94
"مرخصی" وضع پرسنلی است که برابر مقررات مربوط در حال استفاده از
مرخصیهای زیر میباشند:
الف - مرخصی استحقاقی - پرسنل اعم از کادر ثابت، وظیفه پیمانی حق استفاده از یک
ماه مرخصی سالانه را با استفاده از حقوق و مزایای مربوطدارا میباشند. مدت مرخصی
در مناطق بد آب و هوا 45 روز خواهد بود.
تبصره - پرسنل در دورههای آموزشی میتوانند طبق مقررات مندرج در اساسنامه
آموزشگاههای مربوط از مرخصی تحصیلی استفاده نمایند.
ب - مرخصی استعلاجی - پرسنلی که به علت بیماری قادر به خدمت نمیباشند با تجویز
پزشک مسئول علاوه بر مرخصی استحقاقی حداکثر تا4 ماه میتوانند از این مرخصی
استفاده نمایند. پرسنل زن از نظر مرخصی دوران بارداری شمول قانون استخدام کشوری
میباشند.
ج - مرخصی اضطراری - پرسنلی که استحقاق مرخصی سالانه را نداشته لکن اضطراراً نیاز
به مرخصی دارند میتوانند از مرخصیهای استحقاقیسالهای بعد استفاده نمایند.
د - مرخصی بدون حقوق - پرسنل در شرایط خاص و ضروری میتوانند حداکثر جمعاً سه سال
در طول خدمت بدون حقوق استفاده نمایند. اینمدت از لحاظ حقوق و ترفیعات و
بازنشستگی جزء سنوات خدمتی محسوب نمیگردد.
ه - مرخصی تشویقی - به مقتضای ابراز لیاقت و شایستگی ممکن است حداکثر تا 30 روز در
طول سال به پرسنل مرخصی تشویقی داده شود.
تبصره 1 - ترتیب استفاده از مرخصیهای مذکور، تعیین مناطق بد آب و هوا موضوع بند
الف این ماده و حدود اختیارات فرماندهان و رؤساء دردادن مرخصیها به موجب
آییننامهای است که به وسیله ستاد مشترک، با هماهنگی وزارت دفاع و نیروهای
سهگانه و سازمان امور اداری و استخدامیتهیه و به تصویب شورای عالی دفاع خواهد
رسید.
تبصره 2 - در شرایط جنگی و بسیج همگانی و در مواقعی که ضرورت ایجاد مینماید،
اعطاء مرخصی و مدت آن تابع شرایط عمومی این مادهنبوده و در آییننامهای که به
وسیله ستاد مشترک تهیه و به تصویب شورای عالی دفاع میرسد مشخص خواهد شد.
ماده 95
"غایب" وضع پرسنلی است که بدون رعایت مقررات در محل خدمت حاضر نشوند.
ماده 96
"فراری" وضع پرسنلی است که مدت غیبت آنان در زمان صلح از 15 روز و در
زمان جنگ از 5 روز تجاوز نماید. و حقوق و مزایای اینقبیل پرسنل از تاریخ غیبت قطع
میگردد و پرسنل فراری پس از معرفی یا دستگیری بلافاصله شروع به خدمت نموده و به
اتهام فرار آنان برابر مقرراتکیفری مربوط رسیدگی میشود. وضعیت خدمتی پرسنل کادر
ثابت که مرتکب فرار از خدمت شدهاند به شرح زیر خواهد بود:
الف - در صورت صدور رأی برائت یا قرار موقوفی تعقیب یا قرار منع پیگرد، ایام غیبت
و فرار به انتساب تبدیل خواهد شد.
ب - در صورت محکومیت به مجازاتی که مستلزم اخراج از خدمت نباشد، ایام غیبت و فرار
جزء خدمت محسوب نمیگردد.
ج - در صورت محکومیت به مجازاتی که مستلزم اخراج از خدمت باشد از تاریخ قطعیت رأی
اخراج خواهند شد.
تبصره - هر گاه مدت فرار پرسنل کادر ثابت بالغ بر 6 ماه گردد از زمان آغاز غیبت
اخراج میگردند و پس از آن برابر مقررات کیفری مربوط محاکمهشده و فقط در صورت
صدور رأی برائت یا قرار موقوفی تعقیب یا منع پیگرد، حکم اخراج نیز کانلمیکن
خواهد شد. در صورتی که محاکمه غیابی انجامگردد پرسنل میتوانند پس از حضور به حکم
صادره اعتراض نموده و در صورت صدور رأی برائت یا قرار موقوفی تعقیب یا منع پیگرد
در رسیدگیمجدد، حکم اخراج آنان نیز کانلمیکن میگردد.
ماده 97
"بازداشت" وضع پرسنلی است که به موجب قرارهای صادره از مراجع ذیصلاح
قضایی تا صدور حکم قطعی در توقیف به سر برده و یابرابر مقررات انضباطی در
بازداشتگاه یا محل خدمتی تحت نظر باشند.
ماده 98
"منتظر خدمت" وضع پرسنلی است که برابر مقررات مربوط به علت ارتکاب
تخلفات انضباطی به طور موقت از کار بر کنار شده باشند.
تبصره - مدت انتظار خدمت جزء ایام خدمت برای ترفیع منظور نشده و تنها از نظر
بازنشستگی محسوب میگردد. کسور بازنشستگی این مدت براساس آخرین حقوق قبل از
انتظار خدمت به صندوق بازنشستگی واریز میگردد.
ماده 99
"بدون کار" وضع پرسنلی است که به یکی از علل زیر موقتاً از کار بر کنار
گردند:
الف - به موجب قرارهای صادره از مراجع ذیصلاح قضایی بازداشت شوند.
ب - برابر احکام صادره از دادگاههای صالح زندانی شوند.
ج - به علت عدم پرداخت محکوم به یا بدهی منجر به صدور اجرائیه، زندانی شوند.
د - به علت ارتکاب تخلفات انضباطی بدون کار شوند.
ه - در صورتی که محکوم به اقامت اجباری یا ممنوع از اقامت در محل معین شوند.
تبصره 1 - چنانچه در محل اقامت پرسنل مشمول بند (ه) پادگان و یا سازمان نظامی
وجود داشته باشد ارتش در صورت نیاز میتواند آنان را بهجای بدون کاری در آن محل
حاضر به خدمت نماید.
تبصره 2 - مدت بدون کاری جزء ایام خدمت برای ترفیع منظور نشده و تنها از نظر
بازنشستگی محسوب میگردد.
کسور بازنشستگی این مدت بر اساس آخرین حقوق قبل از بدون کاری به صندوق بازنشستگی
واریز خواهد شد.
تبصره 3 - محکومیتها به میزانی که مشمول عفو، آزادی مشروط، تعلیق اجرای مجازات،
تأخیر اجرای حکم یا حبس با خدمت قرار گیرند باعثبدون کاری نخواهد شد.
ماده 100
"منتسب" وضعیت پرسنلی است که در یکی از حالتهای زیر از یگان خدمتی
خود منفک گردیده و در اختیار آجودانی نیرو یا سازمانمربوط یا آجودانی ستاد مشترک
قرار میگیرند و کلیه عملیات پرسنلی آنان در مدت انتساب بر عهده آجودانیهای مزبور
میباشد.
مدت انتساب جزء مدت خدمت برای ترفیع منظور میگردد به استثنای پرسنل مفقودالاثر
که موکول به تعیین تکلیف آنان است.
الف - پرسنلی که به واسطه حذف یا انحلال محل سازمانی موقتاً بدون شغل شوند که در
این صورت نیرو یا سازمان مربوط موظفند حداکثر تا سهماه وضعیت شغلی این قبیل پرسنل
را روشن نمایند.
ب - پرسنلی که به دست دشمنان خارجی اسیر گردیده یا توسط ضد انقلاب یا اشرار یا
سارقین مسلح و یا قاچاقچیان به گروگان گرفته شده باشند،برای تمام مدت اسارت یا در
گروگان بودن و حداکثر تا شش ماه پس از آزادی. نیرو یا سازمان مربوط موظف است ظرف
مدت مزبور وضعیت این قبیلپرسنل را روشن نماید.
ج - پرسنل مفقودالاثری که در نبرد با دشمنان خارجی یا رویارویی با ضد انقلاب یا
اشرار یا سارقین مسلح و یا قاچاقچیان ناپدید شده و وضع آناننامعلوم است تا تعیین
وضعیت.
د - پرسنلی که به لحاظ بیماری بیش از 4 ماه بستری میگردند، حداکثر تا یک سال.
ه - مدت بدون کاری پرسنل موضوع بند الف ماده 99 این قانون در صورت صدور رأی برائت،
قرار موقوفی تعقیب یا قرار منع پیگرد.
تبصره - پرسنل مأمور و مأمور به خدمت بیش از 6 ماه و همچنین محصلینی که در طول
خدمت به دورههای آموزشی بیش از شش ماه اعزاممیگردند در حکم منتسب خواهند بود.
تکالیف انضباطی پرسنل، تشویقات، تنبیهات و چگونگی رسیدگی به شکایات
ماده 101
پرسنل ارتش و وزارت دفاع و سازمانهای وابسته به آنها از نظر امور
انضباطی تابع آییننامهای میباشند که تکالیف انضباطی پرسنل،میزان تشویقات و
تنبیهات انضباطی و حدود اختیارات فرماندهان و مسئولان در زمینه اعمال آنها را در
حدود مقرر در این قانون تعیین مینماید.آییننامه انضباطی فوق توسط ستاد مشترک با
همکاری و هماهنگی وزارت دفاع و نیروهای سهگانه و سازمان عقیدتی سیاسی تهیه و در
صورتتصویب مقام رهبری به اجراء گذارده میشوند.
ماده 102
پرسنل به مقتضای ابراز لیاقت و شایستگی به شرح زیر تشویق میشوند:
الف - تشویق شفاهی.
ب - تشویق کتبی.
ج - تشویق در دستور قسمتی.
د - تشویق در دستور نیرو یا سازمان.
ه - تشویق در فرمان همگانی ارتش.
و - مرخصی تشویقی حداکثر به مدت 30 روز در سال.
ز - پاداش و جوائز.
ح - اعطای نشان.
ط - رفع تنبیهات.
ی - ارشدیت.
تبصره - اعطاء درجه تشویقی از طریق ارشدیت به میزانی که منجر به نیل به درجه
بالاتر گردد انجام میشود.
ماده 103
تنبیهاتی که به علت تخلفات پرسنل اعمال میشود به شرح زیر است:
الف - توبیخ شفاهی.
ب - توبیخ کتبی.
ج - توبیخ در دستور قسمتی.
د - توبیخ در دستور نیرو یا سازمان.
ه - توبیخ در فرمان همگانی ارتش.
و - خدمت شبانه روزی در قسمت، حداکثر تا 30 روز.
ز - بازداشت غیر قابل تمدید در بازداشتگاه، حداکثر تا 30 روز.
ح - کسر حقوق حداکثر به میزان یک پنجم، حداکثر به مدت 4 ماه.
ط - انتظار خدمت حداکثر تا 6 ماه.
ی - بدون کاری حداکثر تا 3 ماه.
ک - محرومیت از ترفیع به مدت محدود و حداکثر دو سال در زمان صلح و چهار سال در
زمان جنگ.
ل - تنزیل درجه یا رتبه برای مدت محدود یا دائم.
م - معافیت از خدمت.
ن - اخراج از خدمت.
تبصره 1 - اعمال تنبیهات مذکور در بندهای (ز) و (ح) این ماده منوط به تفویض
اختیار از سوی فرماندهی کل ( مقام رهبری) به فرماندهان میباشد.
تبصره 2 - در صورتی که تنزیل درجه یا رتبه برای مدت محدود اعمال شود، پس از
انقضای مدت مزبور پرسنل مورد تنبیه یا رتبه قبل از تنبیه باهمان سابقه به خدمت
ادامه داده و ترفیعات بعدی آنان بر اساس درجه یا رتبه مزبور خواهد بود و در صورتی
که تنزیل درجه یا رتبه به طور دائم اعمالشود، پرسنل مورد تنبیه پس از طی حداقل
مدت توقف در درجه یا رتبه تنبیهی با احتساب قدمت خدمت در درجه یا رتبه قبل از
تنزیل به درجه یا رتبهبالاتر نائل شده و ترفیعات بعدی آنان طبق مقررات این قانون
خواهد بود.
ماده 104
رسیدگی به تخلفات پرسنل که فرمانده نیروی مربوط برای آنان پیشنهاد
محرومیت از ترفیع، تنزیل درجه یا رتبه، معافیت از خدمت و یااخراج از خدمت میدهد
و همچنین رسیدگی به شکایات پرسنل از ردههای بالاتر در امور خدمتی، در هیأتهایی
مرکب از اعضاء مشروحه زیر به عملمیآید:
الف - معاون پرسنلی نیروی مربوط یا جانشین وی.
ب - رییس بازرسی نیروی مربوط یا جانشین وی.
ج - مسئول سازمان عقیدتی سیاسی نیروی مربوط یا جانشین وی.
د - مسئول سازمان حفاظت اطلاعات نیروی مربوط یا جانشین وی.
ه - نماینده سازمان قضایی نیروهای مسلح.
تبصره 1 - چنانچه پرسنل متخلف یا شاکی، جمعی وزارت دفاع یا ستاد مشترک باشند،
مقامات همتراز وزارت دفاع و مشترک هیأت را تشکیلخواهند داد و پیشنهاد تنبیهات
فوقالذکر نیز به وسیله وزیر دفاع یا رییس مشترک به هیأت ارائه خواهد شد.
تبصره 2 - هیأتهای رسیدگی میتوانند از اشخاصی که ضروری تشخیص میدهند به منظور
اظهار نظر دعوت نمایند لیکن حق رأی منحصر بهاعضاء اصلی هیأت است.
تبصره 3 - دعوت از شخص متخلف جهت استماع دفاعیات وی در جلسه رسیدگی الزامی است
لکن در صورتی که دو بار بدون عذر موجه درجلسه هیأت حضور نیابد این حق از وی سلب
میگردد.
تبصره 4 - حداقل یک هفته قبل از تشکیل جلسه رسیدگی، موضوع تخلف و دلائل مربوط و
خلاصه پرونده و سوابق پرسنل متخلف به تمامیاعضاء هیأت و همچنین شخص متخلف کتباً
اعلام میگردد.
تبصره 5 - شکایات پرسنل از ردههای بالاتر تنها در صورتی که قابل طرح در این هیأت
خواهد بود که قبلاً توسط پرسنل مزبور به فرمانده یک ردهبالاتر و فرمانده نیروی
مربوط و در مورد پرسنل وزارت دفاع و ستاد مشترک به وزیر دفاع یا رییس ستاد مشترک
گزارش شده باشد.
تبصره 6 - تصمیمات هیأت با اکثریت آراء اتخاذ خواهد شد و جز در موارد معافیت یا
اخراج از خدمت و شکایت از فرماندهان نیروها و رییسستاد مشترک و وزیر دفاع، پس از
درج در فرمان همگانی قابل اجراء میباشد. در این موارد نیز در صورتی که ظرف مدت یک
ماه پس از ابلاغ تصمیماتبه شخص ذینفع مورد اعتراض وی قرار نگیرد پس از درج در
فرمان همگانی قابل اجراء است و در صورت تسلیم اعتراضیه، موضوع در هیأت مذکور
درماده 105 این قانون مورد رسیدگی قرار گرفته و رأی هیأت مزبور پس از درج در
فرمان همگانی قابل اجراء خواهد بود. ذینفع نسبت به آراء قابل اجراء هریک از دو
هیأت میتواند به مراجع صالحه قضایی تنظیم نماید.
تبصره 7 - رسیدگی به تخلفات مرتبط با جنگ که برای عاملین آنها پیشنهاد تنبیهات
فوقالذکر گردیده است بر عهده دادگاههای نظامی خواهد بودکه به منظور رسیدگی به
جرائم و تخلفات پرسنل، در مناطق مورد نیاز تشکیل میگردد.
تبصره 8 - اعمال تنبیهات مذکور در این ماده به وسیله فرماندهی کل، منوط به طی
مراحل فوقالذکر نمیباشد.
ماده 105
هیأت تجدید نظر از اعضاء زیر تشکیل میگردد:
الف - رییس ستاد مشترک.
ب - وزیر دفاع.
ج - فرماندهان نیروهای زمینی، هوایی، دریایی.
د - رییس سازمان عقیدتی سیاسی.
ه - رییس سازمان حفاظت اطلاعات.
و - رییس سازمان قضایی نیروهای مسلح.
تبصره 1 - پرسنل معترض به تصمیمات هیأت رسیدگی مذکور در ماده 104 میبایست ظرف
مدت یک ماه از تاریخ ابلاغ تصمیمات هیأت،اعتراض کتبی خود را به دبیرخانه ستاد
مشترک تحویل و یا با پست سفارشی ارسال نمایند.
تبصره 2 - چگونگی تشکیل و نحوه رسیدگی هیأتهای رسیدگی و هی.هیأت تجدید نظر به
موجب آییننامهای خواهد بود که به وسیله ستادمشترک با هماهنگی وزارت دفاع و
همکاری نیروهای سهگانه تهیه و به تصویب شورای عالی دفاع میرسد.
پایان خدمت
ماده 106
خدمت پرسنل در ارتش و وزارت دفاع و سازمان وابسته به آنها به یکی از
صور زیر پایان مییابد:
الف - شهادت.
ب - جانباز شدن.
ج - بازنشستگی.
د - بازخریدی.
ه - انتقال.
و - معلولیت.
ز - فوت.
ح - استعفاء.
ط - معافیت از خدمت.
ی - اخراج.
ماده 107
پرسنل در موارد زیر شهید و یا در حکم شهید محسوب میشوند:
الف - کشته شدن یا فوت در میدان نبرد به سبب مأموریت.
ب - کشته شدن یا فوت در هر گونه مأموریت رزمی یا جنگی و در طول رفت و برگشت به سبب
مأموریت.
ج - کشته شدن یا فوت در اسارت دشمن یا ضد انقلاب یا اشرار یا سارقین مسلح و یا
قاچاقچیان.
د - کشته شدن در هر گونه حملات زمینی، هوایی و دریایی دشمن.
ه - کشته شدن یا فوت در رفت و برگشت از منطقه عملیات تا محل مرخصی.
و - کشته شدن توسط اشرار، سارقین مسلح و قاچاقچیان به سبب مأموریت.
ز - کشته شدن توسط ضد انقلاب و یا به سبب عملیات خرابکاری عوامل دشمن.
ح - کشته شدن در هر گونه آموزشهای رزمی و عملیات مانوری.
ط - کشته شدن حین آزمایش و تحقیقات در زمینه اسلحه و مهمات و وسائل جنگی و
خنثیسازی مواد منفجره و محترقه به سبب مأموریت.
ی - کشته شدن به سبب خدمت از طریق سوء قصد اعم از این که در ایام خدمت یا غیر خدمت
باشد.
ک - فوت در اثر جراحات، صدمات و بیماریهای حاصله از موارد مندرج در بندهای بالا،
مشروط بر این که جراحات یا صدمات مذکور علتفوت باشد.
تبصره - منظور از مأموریتهای مندرج در این ماده کلیه وظایفی است که تحت همین
عنوان به پرسنل اعم از انفرادی یا دسته جمعی از طرف یگانمربوط واگذار میشود.
ماده 108
پرسنلی که یک یا چند عضو خود یا بخشی از آن را برای همیشه از دست
دهند، یا بیش از یک سال به منظور درمان بستری گردند، و یابه علت فقدان سلامتی،
تمام یا بخشی از توان کاری خود را از دست بدهند و تا یک سال کارآیی خود را به دست
نیاورند، چنانچه در یکی از مواردمذکور در ماده فوق این وضعیت برای آنان به وجود
آمده باشد جانباز و در سایر موارد معلول شناخته میشوند.
جانبازان و معلولین از نظر وضعیت خدمتی مشمول یکی از بندهای زیر خواهند شد:
الف - پرسنلی که خسارت وارده بر عضو یا اعضاء آنان و یا میزان کارآیی از دست رفته
ایشان جزئی بوده و امکان ادامه خدمت بدون مشقت برایآنان وجود داشته باشد به خدمت
ادامه خواهند داد.
ب - پرسنلی که خسارات وارده بر عضو یا اعضاء آنان و یا میزان کارایی از دست رفته
ایشان در حدی باشد که ادامه خدمت برای آنان توأم با مشقتباشد لکن شخصاً مایل به
ادامه خدمت باشند به خدمت ادامه میدهند و در صورت عدم تمایل بازنشسته میگردند.
ج - پرسنلی که خسارت وارده بر عضو یا اعضاء آنان و یا میزان کارایی از دست رفته
ایشان در حدی باشد که امکان ادامه خدمت را از آنان سلبنماید و پرسنلی که بیش از
یک سال بستری باشند بازنشسته میگردند.
تبصره 1 - تشخیص تطبیق وضعیت پرسنل با این ماده و بندهای آن از نظر پزشکی بر عهده
کمیسیون عالی پزشکی میباشد.
تبصره 2 - پرسنلی که بر اساس این ماده بازنشسته میگردند چنانچه حداکثر تا 5 سال
پس از بازنشستگی سلامت خود را به نحوی بازیابند که بهتشخیص کمیسیون عالی پزشکی
امکان ارجاع شغل به آنان وجود داشته باشد در صورتی که واجد صلاحیت اعاده به خدمت
باشند با تمایل شخصی وبا تصویب مقامات مذکور در ماده 78 این قانون با درجه یا
رتبه قبل از بازنشستگی به خدمت اعاده میگردند.
ماده 109
جانبازان به تناسب آسیب وارده از یک ماه تا چهار سال ارشدیت برخورداری
میگردند.
تبصره 1 - طبقه بندی صدمات وارده بر جانبازان و میزان ارشدیت استحقاقی طبق
آییننامهای خواهد بود که با توجه به آییننامه مشابه در بنیادشهید توسط ستاد
مشترک تهیه و به تصویب فرماندهی کل میرسد.
تبصره 2 - تشخیص جانباز بودن پرسنل از نظر تطبیق وضعیت آنان با موارد مذکور در
ماده 107 این قانون و همچنین تعیین میزان ارشدیتاستحقاقی هر یک از جانبازان بر
عهده کمیسیون مذکور در ماده 120 این قانون میباشد.
تبصره 3 - مزایای شغل جانبازان بند ب ماده فوق که به خدمت ادامه میدهند صرف نظر
از مشاغلی که به آنان محول میگردد حداقل معادلمزایای شغل آنان در زمان جانباز
شدن خواهد بود.
ماده 110
پرسنل مشمول این قانون با داشتن 30 سال خدمت یا 60 سال سن بازنشسته
میشوند.
تبصره 1 - در مواقع استثنایی و نیاز ارتش و تمایل پرسنل، در صورت تصویب هیأت
مذکور در ماده 105 این قانون بازنشستگی به مدت محدود بهتعویق خواهد افتاد.
تبصره 2 - پرسنلی که دارای حداقل 25 سال سابقه خدمت باشند میتوانند شخصاً تقاضای
بازنشستگی نمایند قبول یا رد تقاضای آنان موکول بهنظر نیرو یا سازمان مربوط
میباشد و صرف تقاضای بازنشستگی رافع مسئولیتهای محوله نخواهد بود.
تبصره 3 - در صورتی که پرسنل در طول اجرای تنبیه تنزیل درجه یا رتبه بازنشسته
شوند با درجه رتبه تنبیهی بازنشسته خواهند شد.
تبصره 4 - تصویب بازنشستگی با رعایت مقررات این قانون به عهده مقامات مذکور در
ماده 78 این قانون خواهد بود.
ماده 111
ارتش و وزارت دفاع و سازمانهای وابسته به آنها در موارد استثنایی
میتوانند در صورت نیاز، پرسنل بازنشستهای را که صلاحیت اعادهبه خدمت داشته
باشند و سن آنها بیش از 65 سال نباشد با تمایل شخصی آنان و تصویب هیأت مذکور در
ماده 105 این قانون با درجه یا رتبه و قدمتخدمت قبل از بازنشستگی برای مدت محدود
به خدمت اعاده نماید.
تبصره 1 - تقاضای بازنشستگی مجدد قبل از انقضاء مدت فوق ممنوع است لیکن سازمان
میتواند قبل از انقضاء مدت مزبور آنان را مجدداًبازنشسته نماید.
تبصره 2 - پرسنلی که به خدمت اعاده میگردند از تاریخ اعاده، حقوق و بازنشستگی
آنان قطع شده و از حقوق درجه یا رتبه خود و مزایای شغلمربوط استفاده مینمایند و
از نظر کلیه امور استخدامی مانند سایر شاغلین با آنان رفتار و مدت خدمت جدید این
قبیل پرسنل بر سنوات خدمت قبلیاضافه و موجب تجدید نظر در حقوق بازنشستگی آنان
خواهد شد.
ماده 112
ارتش و وزارت دفاع و سازمانهای وابسته به آنها میتوانند از پرسنل
بازنشسته مشمول این قانون و سایر بازنشستگان دولت با حفظوضعیت و حقوق بازنشستگی
به طریق خرید خدمت استفاده نمایند.
تبصره - آییننامه اجرایی این ماده را وزارت دفاع با هماهنگی ستاد مشترک و سازمان
امور اداری و استخدامی کشور تهیه مینماید.
ماده 113
نظامیان بازنشسته حق استفاده از لباس مخصوص نظامی را ندارند مگر در
مواردی خاصی که استفاده از لباس نظامی از طرف ارتشاعلام گردد.
ماده 114
پرسنل پس از انجام خدمت به میزان حداقل دو برابر مدت آخرین دوره
آموزشی بعد از اتمام آن دوره، در صورتی که حداقل 5 سال بیشاز مجموع سنواتی که به
هزینه ارتش تحصیل کردهاند سابقه خدمت داشته باشند میتوانند تقاضای بازخریدی
نمایند. تصویب این تقاضا با هماهنگینیرو یا سازمان ذیربط به عهده مقامات مذکور در
ماده 78 این قانون خواهد بود.
تبصره - در زمان جنگ و مواقع بحرانی و شرایطی که احتمال وقوع جنگ وجود دارد تصویب
تقاضای بازخریدی به عهده شورای عالی دفاعمیباشد.
ماده 115
به پرسنلی که سوابق خدمتی آنان بازخرید میشود به ازاء هر سال خدمت
قابل احتساب از نظر بازنشستگی مبلغی معادل یک برابر ونیم آخرین حقوق و مزایا
پرداخت خواهد شد.
تبصره - در صورتی که پرسنل در طول اجرای تنبیه تنزیل دائمی درجه یا رتبه بازخرید
شوند با درجه یا رتبه تنبیهی بازخرید خواهند شد.
ماده 116
ارتش میتواند در صورت نیاز پرسنل بازخرید شدهای را که صلاحیت اعاده
به خدمت داشته باشند و از مدت بر کناری آنان بیش از 5سال نگذشته باشد با تقاضای
شخصی و تصویب مقامات مذکور در ماده 78 این قانون فقط برای یک بار با درجه یا رتبه
و قدمت خدمت قبلی به خدمتاعاده نماید. این قبیل پرسنل باید وجوهی را که بابت
بازخرید سوابق خدمت دریافت داشتهاند مسترد دارند.
ماده 117
در صورت درخواست یکی از وزارتخانهها، مؤسسات دولتی یا وابسته به دولت
یا نهادهای انقلاب اسلامی پرسنل با تمایل شخصی وهماهنگی نیرو یا سازمان مربوط با
تصویب مقامات مذکور در ماده 78 این قانون منتقل میگردند.
تبصره 1 - در زمان جنگ و شرایط بحرانی و مواقعی که احتمال وقوع جنگ وجود دارد
انتقال پرسنل با تصویب شورای عالی دفاع امکانپذیر استو در شرایط مزبور در صورت
امر فرماندهی کل، پرسنل منتقل شده به سازمانهای دیگر اعاده میگردند.
تبصره 2 - اداره بازنشستگی و بیمه ارتش مکلف است کسور بازنشستگی و بیمه پرسنل
منتقل شده (اعم از سهم دولت و پرسنل) را به سازمانمربوط واریز نماید.
تبصره 3 - پرسنلی که از ارتش منتقل شدهاند در صورت داشتن کارآیی لازم و صلاحیت
اعاده به خدمت با همان درجه یا رتبه و سابقه قبل از انتقالممکن است با تصویب
مقامات مذکور در ماده 78 این قانون اعاده گردند.
ماده 118
پرسنلی که به یکی از بیماریهایی که قانون، شرایط ویژهای برای
مستخدمین مبتلا به آنها پیشبینی نموده است، از قبیل سل و سرطانمبتلا شوند، از
تسهیلات آن قوانین برخوردار خواهند شد.
ماده 119
موارد فوت در حین انجام وظیفه یا با سبب آن به شرح زیر است:
الف - فوت در محل خدمت و همچنین در حال رفت و برگشت یا خارج از محل خدمتی در
ارتباط با امور خدمتی.
ب - فوت در طول مأموریت غیر از موارد مذکور در ماده 107 این قانون از لحظه ابلاغ
تا خاتمه مأموریت در ارتباط با مأموریت.
ج - چنانچه پرسنل در ساعات خدمت یا به سبب امور خدمتی یا در طول مأموریت بیمار شده
و یا در اثر حوادث و سوانح مصدوم و مجروحگردیده و بعداً فوت شوند.
د - فوت در اثر بیمارهای ناشی از موقعیت یا شرایط خاص خدمتی.
ه - فوت در رفت و برگشت از مرخصی.
تبصره - فوت در غیر از موارد مذکور در این ماده فوت عادی محسوب میگردد.
ماده 120
برای تشخیص شهید، جانباز، فوت در حین انجام وظیفه یا به سبب آن، فوت
عادی و همچنین تشخیص موارد مختلف معلولیت حسبمورد در وزارت دفاع، ستاد مشترک،
نیروها و سازمانهای مربوط کمیسیونهایی با عضویت اعضاء زیر تشکیل میگردد:
الف - مسئول امور پرسنلی یا جانشین وی.
ب - رییس بازرسی یا جانشین او.
ج - متصدی امور قضایی یا حقوقی.
د - نماینده فرمانده یگان یا سازمان مربوط.
ه - یک نفر پزشک (رییس بهداری مربوط یا نماینده او).
و - مسئول عقیدتی سیاسی یا نماینده او.
ز - مسئول امور شهدا یا نماینده او.
ح - مسئول سازمان حفاظت اطلاعات یا نماینده او.
ماده 121
چنانچه نظریه کمیسیون مندرج در ماده فوق ظرف مدت یک ماه از تاریخ
ابلاغ مورد اعتراض جانباز یا معلول یا یکی از وارث شهدا یامتوفی قرار گیرد صدور
رأی نهایی بر عهده کمیسیون تجدید نظر که از مقامات زیر تشکیل میگردد میباشد:
الف - رییس اداره یکم ستاد مشترک یا جانشین او.
ب - رییس اداره بهداری ستاد مشترک یا جانشین او.
ج - معاون اداری وزارت دفاع یا جانشین او.
د - رییس اداره بازنشستگی و بیمه ارتش یا جانشین او.
ه - معاون پرسنلی نیروی مربوط یا جانشین او.
و - مسئول سازمان عقیدتی سیاسی ارتش یا نماینده او.
ز - مسئول سازمان حفاظت اطلاعات ارتش یا جانشین او.
ماده 122
آییننامه اجرایی مواد 107 و 119 و 120 و 121 این قانون توسط وزارت
دفاع و با هماهنگی ستاد مشترک و نیروها تهیه میگردد.
ماده 123
استعفاء پرسنل در صورت تقاضای شخصی و تصویب مقامات مذکور در ماده 78
این قانون حسب مورد تابع یکی از بندهای زیرمیباشد:
الف - محصلین در مدت طی دوره آموزشی بدو خدمت در ارتش و وزارت دفاع و سازمانهای
وابسته به آنها و یا به هزینه آنها یا بلافاصله پس ازپایان آموزش با پرداخت دو
برابر هزینههای تحصیلی مستعفی میگردند.
ب - پرسنلی که علاوه بر سنوات آموزشی مدتی خدمت نمودهاند به میزان یک دوم مدت
مزبور از پرداخت هزینه سنوات آموزشی معافمیباشند. در مورد آخرین دوره آموزشی،
سنوات خدمتی پس از آن ملاک محاسبه خواهد بود.
ج - پرسنلی که ارتش و وزارت دفاع یا سازمانهای وابسته به آنها برای تحصیل آنان
هزینهای پرداخت نکرده است پس از خدمت به میزان مدتحداقلی که برای تقاضای استعفاء
در قرارداد استخدامی تعیین گردیده مستعفی میگردند.
تبصره - در محاسبه مبلغی که برای تحصیل پرسنل صرف شده است کمک هزینه تحصیلی، حقوق
و مزایای پرداختی به آنان در مدت تحصیل،هزینههای جاری تحصیلی در مراکز آموزشی،
وجوهی که بابت شهریه به مؤسسههای آموزشی پرداخت شده است، فوقالعاده مأموریت
آموزشی درداخل یا خارج از کشور و هزینه نوشت افزار و تهیه مدارک تحصیلی، خوراک و
پوشاک منظور میگردد.
ماده 124
تصویب استعفاء در زمان جنگ و شرایط بحرانی و مواقعی که احتمال وقوع
جنگ وجود دارد، در اختیار شورای عالی دفاع میباشد.
ماده 125
پرسنل مستعفی در صورت نیاز یکی از نیروها یا سازمانها با تقاضای شخصی
و داشتن صلاحیت اعاده خدمت در صورتی که مدت برکناری آنان بیش از 5 سال نباشد با
تصویب مقامات ماده 78 این قانون با حفظ درجه یا رتبه و قدمت خدمت قبل از استعفاء
ممکن است فقط برای یکبار به خدمت اعاده شوند. این پرسنل باید وجوهی را که در زمان
استعفاء دریافت داشتهاند مسترد نمایند و متقابلاً وجوهی را که پرداخت نمودهاند
بهآنان بازگردانده میشود.
ماده 126
پرسنلی که تا 4 سال پس از حداقل مدت توقف در درجه یا رتبه صلاحیت نیل
به ترفیع را به دست نیاورند و همچنین پرسنلی که فاقدتوانایی لازم برای انجام
وظایف متناسب با درجه یا رتبه و تخصص مربوط باشند و نیز پرسنلی که ادامه خدمت آنها
به مصلحت ارتش وزارت دفاع وسازمان وابسته به آنها نبوده و در حد اخراج نباشند با
تشخیص هیأتهای رسیدگی موضوع ماده 104 این قانون از خدمت معاف گردیده و با درج
درفرمان همگانی با آنان به ترتیب زیر رفتار میشود:
چنانچه حداقل 20 سال سابقه خدمت داشته باشند در ردیف بازنشستگان منظور خواهند شد
و در غیر این صورت سوابق خدمتی آنان بر اساس مقرراتاین قانون بازخرید میگردد.
ماده 127
ارتش میتواند در موارد حذف و یا تعدیل سازمان، پرسنل مربوط را مشروط
بر این که در سازمانهای دیگر ارتش شغل مناسبی برایآنان وجود نداشته باشد با
داشتن 15 سال سابقه خدمت بازنشسته و کمتر از 15 سال را بازخرید نماید. به مدت خدمت
مشمولین این ماده فقط از نظراحتساب وجوه بازخریدی و حقوق بازنشستگی 5 سال اضافه
میگردد لیکن در هر صورت سنوات مؤثر در حقوق بازنشستگی آنها از 30 سال
بیشترنخواهد بود.
تبصره - کسور مربوط به سنوات اضافه شده از محل اعتبارات وزارت دفاع تأمین
میگردد.
ماده 128
تصویب بازنشستگی و بازخریدی موضوع مواد 126 و 127 این قانون به عهده
مقامات مذکور در ماده 78 این قانون خواهد بود.
تبصره - حذف یا تعدیل سازمان منوط به تصویب فرماندهی کل میباشد.
ماده 129
پرسنل در موارد زیر با حکم دادگاه صالح و یا رأی هیأتهای رسیدگی
موضوع ماده 104 این قانون اخراج میگردند:
الف - از دست دادن صلاحیت ادامه خدمت.
ب - ارتکاب تخلفات انضباطی موجب اخراج از خدمت.
دریافتی ماهانه پرسنل
ماده 130
وجوه دریافتی ماهانه پرسنل کادر ثابت و پیمانی عبارت است از مجموع
حقوق و مزایای مستمر به علاوه مزایای شغل منهای کسورات.
بخش اول - حقوق و مزایای مستمر
ماده 131
حقوق ماهانه پرسنل از مجموع چهار عامل زیر تشکیل میگردد:
الف - حداقل حقوق - مبلغ معینی است که به عنوان کمترین میزان حقوق دریافتی در سطح
پرسنل مشمول این قانون پرداخت میگردد.
ب - حق کارآیی - مبلغی است برابر با حاصل ضرب رتبه حقوقی به توان دو در واحد حق
کارآیی.
ج - حق ارتقاء - مبلغ ثابتی است که به طور یکسان در ازای نیل به یک درجه یا رتبه
بالاتر به حقوق پرسنل افزوده میگردد.
د - حق پایه - مبلغ ثابتی است که به طور یکسان در ازای هر پایه که پس از هر دو
سال خدمت به پرسنل تعلق میگیرد، به حقوق آنان افزودهمیگردد.
تبصره 1 - اولین رتبه حقوقی برای پرسنلی که بر اساس تحصیلات پائینتر از پایان
دوره ابتدایی استخدام میشوند برابر است با یک و برایدارندگان مدارک تحصیلی پایان
دوره ابتدایی برابر است با 2 و در ازاء هر سال تحصیل بالاتر از آن یک واحد به آن
افزوده میگردد. در محاسبه اولین رتبهحقوقی پرسنل، سنوات آموزشی قبل از نیل به
درجه یا رتبه در بدو استخدام نیز منظور میگردد.
تبصره 2 - اولین رتبه حقوقی کارمندان موضوع ماده 74 این قانون برابر است با
رتبههای مذکور در همان ماده.
تبصره 3 - رتبه تبصره پرسنل پس از اولین رتبه برابر است با تعداد درجات یا
رتبههای دریافتی پس از نخستین درجه یا رتبه به اضافه اولین رتبهحقوقی.
ماده 132
چنانچه فارغالتحصیلان آموزشگاه نظامی و دوره اول و دوم دانشکده علوم
نظامی و پرسنل موضوع بندهای الف و ب ماده 69 اینقانون به علت دریافت ارشدیت پس از
طی حداقل مدت توقف در درجات نهایی مذکور در مواد 65 و 66 و 67 این قانون حداکثر 28
سال سابقه خدمتداشته و شایستگی و کارآیی لازم جهت نیل به درجه بالاتر را نیز دارا
باشند ولی امکان اعطاء درجه به آنان وجود نداشته باشد در ازاء هر چهار سال یکواحد
حق ارتقاء به حقوق آنان افزوده شده و به رتبه حقوقی آنان نیز یک واحد اضافه
میشود، در صورتی که باقیمانده خدمت پرسنل کمتر از حداقلمدت توقف در درجات نهایی
و حداقل 2 سال باشد معادل یک دوم واحد حق ارتقاء و همچنین یک دوم مابهالتفاوت حق
کارآیی رتبه حقوقی بالاتر بارتبه حقوقی آنان، به حقو ایشان افزوده میگردد.
ماده 133
پرسنل مذکور در بند ج ماده 69 این قانون پس از 4 سال توقف در درجه
سرتیپدومی در صورت شایستگی و کارآیی لازم جهت نیل بهدرجه بالاتر، چنانچه امکان
اعطاء درجه به آنان وجود نداشته باشد، در ازاء هر چهار سال یک واحد حق ارتقاء به
حقوق آنان افزوده شده و به رتبهحقوقی آنان نیز یک واحد اضافه میشود.
ماده 134
در محاسبه حق ارتقاء پرسنلی که به درجات سرتیپی، سرلشگری و سپهبدی و
درجات مشابه آنان در نیروی دریایی نائل میگردند درازاء هر درجه دو واحد حق
ارتقاء به حقوق آنان افزوده شده و همچنین در محاسبه رتبه حقوقی آنان نیز در ازاء
هر یک از درجات مزبور دو واحد منظورمیگردد.
ماده 135
پرسنلی که مدارک تحصیلی بالاتر از مدرک استخدامی خود ارائه نمایند و
مورد نیاز قبول سازمان واقع شود در صورتی که ارائه مدرکتحصیلی جدید موجب درجه یا
رتبه آنان نگردد صرفاً در محاسبه رتبه حقوقی، به جای اولین رتبه حقوقی ناشی از مدرک
تحصیلی قبلی، اولین رتبهحقوقی مدرک جدید مبنای محاسبه قرار میگیرد.
در صورتی که ارائه مدرک تحصیلی جدید موجب تغییر درجه یا رتبه آنان گردد در محاسبه
حقوق آنان به ترتیب زیر عمل میشود.
در محاسبه حق ارتقاء، حق ارتقاءهای قبلی به اضافه حق ارتقاءهایی که پس از اولین
درجه جدید به آنان تعلق خواهد گرفت ملاک محاسبه خواهد بود.
حق کارایی آنان همچون پرسنلی که در زمان ارائه مدرک تحصیلی جدید استخدام شوند
محاسبه و بابت خدمت قبلی مبلغی معادل حاصل ضرب واحدحق کارآیی در تعداد ارتقاءهای
قبل از ارائه مدرک در مجموع اولین رتبه حقوقی قبلی و رتبه حقوق قبلی به آن افزوده
خواهد شد.
تبصره - در محاسبه حقوق، تغییر رتبه کارمندان موضوع تبصره 2 ماده 74 این قانون در
حکم ارائه مدرک تحصیلی جدید سایر پرسنل میباشد.
ماده 136
با توجه به سختی و کیفیت خاص خدمت در ارتش و وزارت دفاع و سازمانهای
وابسته به آنها و به منظور حفظ قدرت جذب نیرویانسانی به آنها، حداقل و حداکثر
حقوق پرسنل مشمول این قانون از حداقل و حداکثر حقوق مشمولین قانون استخدام کشوری
20 درصد بیشتر خواهدبود.
ماده 137
مزایای مستمر پرسنل مبالغی است که به تناسب تعداد عائله تحت تکفل آنان
به عنوان کمک هزینه مسکن و کمک هزینه عائلهمندیپرداخت میگردد.
تبصره - میزان کمک هزینه مسکن پرسنلی که از خانههای سازمانی استفاده نمیکنند و
میزان اجارهبهای خانههای سازمانی باید به نحوی تعیینگردد که با توجه به
اجارهبهای مسکن در سطح جامعه، به پرسنل استفادهکننده از خانههای سازمانی و
سایرین به میزان واحدی در امر مسکن کمک شود.
ماده 138
وزارت دفاع مکلف است با هماهنگی ستاد مشترک و نیروها لایحه میزان
حداقل حقوق، واحد حق کارآیی، واحد حق ارتقاء و واحدحق پایه را با توجه به مواد
این بخش و نیز جداول مزایای مستمر پرسنل و همچنین جداول مبالغی را که ماهانه به
پرسنلی که قبل از نیل به درجه یا رتبهدر بدو استخدام، مراکز و دورههای آموزشی را
طی مینمایند پرداخت میگردد، حداکثر ظرف مدت 6 ماه پس از تصویب این قانون تهیه و
به مجلسشورای اسلامی تقدیم نماید.
تبصره - عوامل متشکله حقوق باید به نحوی تعیین گردد که با توجه به این که بر اساس
این قانون حقوق ماهانه پرسنل جایگزین حقوق فوقالعادهشغل مستمر قبل از اجرای آن
میشود وضعیت حقوق پرسنل نسبت به وضعیت حقوقی قبل تنزل ننماید.
بخش دوم - مزایای شغل
ماده 139
به پرسنلی که عهدهدار انجام مشاغل خاصی هستند که به نحو فوقالعاده
از یک یا چند عامل از عوامل زیر برخوردارند، ماهانه مبلغی بهعنوان مزایای شغل
پرداخت میگردد:
الف پیچیدگی شغل.
ب - سختی شغل.
ج - پذیرش خطرات.
د - حساسیت و سنگینی مسئولیت شغل.
ه - ایجاد فرسودگی جسمانی به وسیله شغل.
و - مهارت لازم در مشاغل تخصصی.
تبصره 1 - برای هر یک از عوامل فوقالذکر مبلغی به عنوان حداکثر مزایای آن عامل
مشخص میگردد که به مشاغلی که از یک یا چند عامل فوقبرخوردار باشند به تناسب
برخورداری، درصدی از مبالغ تعیین شده تعلق گرفته و در مجموع به عنوان مزایای آن
مشاغل در نظر گرفته میشود.
تبصره 2 - مزایای مذکور در این ماده فقط به شغل تعلق گرفته و هیچ گونه ربطی به
درجه یا رتبه ندارد و پرسنلی حق استفاده از آن را دارند که عملاًدر شغل واگذار شده
انجام وظیفه نمایند.
تبصره 3 - وزارت دفاع مکلف است با همکاری و هماهنگی ستاد مشترک و نیروها و
سازمانهای ذیربط آییننامه اجرایی مربوط به این ماده را تهیهو به تصویب هیأت
وزیران برساند.
ماده 140
پرداخت حقوق و مزایا بر اساس این قانون از زمان تصویب و ابلاغ لایحه
مذکور در ماده 138 این قانون و آییننامه مزایای شغل موضوعماده 139 این قانون
انجام خواهد گرفت و قبل از آن کلیه پرسنل بر مبنای مقررات قبلی از حقوق و مزایای
مقرره استفاده خواهند نمود.
بخش سوم - کسورات
ماده 141
وجوه زیر ماهانه از دریافتی پرسنل کسر میگردد:
الف - حق بازنشستگی به میزان ده درصد حقوق ماهانه.
ب - حق بیمه پرسنل به میزان مقرر در قانون مربوط.
ج - حق بیمه درمانی پرسنل و عائله آنان به میزان مقرر در قانون مربوط.
د - سهم ماهیانه پسانداز پرسنل به میزان مقرر در قانون مربوط در صورت تمایل
پرسنل به استفاده از آن.
ماده 142
وجوه زیر حسب مورد از دریافتی ماهانه پرسنل کسر میگردد:
الف - حقوق اولین ماه خدمت.
ب - هر گونه افزایشی که در طول خدمت در حقوق پرسنل اعمال میگردد در ماه اول
افزایش.
ماده 143
وجوه بند الف ماده 141 این قانون به اضافه معادل آن که از بودجه وزارت
دفاع تأمین میگردد به طور ماهیانه و همچنین وجوه ماده142 این قانون حسب مورد به
حساب صندوق بازنشستگی ارتش واریز میگردد.
ماده 144
وجوه بندهای (ب) و (ج) و (د) ماده 141 این قانون ماهیانه به حسابهای
مربوط واریز میگردد.
تبصره - سهم دولت بابت خدمات درمانی برای کلیه پرسنل به میزان 3 درصد حقوق پرسنل
میباشد.
بخش چهارم - دریافتی ماهانه پرسنل در موارد خاص
ماده 145
دریافتی ماهانه پرسنل اسیر و گروگان و مفقودالاثر و منتسب و مأمور به
خدمت بر مبنای حقوق و مزایای مستمر پرسنل حاضر بهخدمت همتراز آنان و مزایای آخرین
شغل آنها محاسبه میگردد.
ماده 146
میزان دریافتی پرسنل مأمور به خدمت در داخل ارتش، وزارت دفاع و
سازمانهای وابسته به آنها بر مبنای حقوق درجه یا رتبه مربوط ومزایای شغل جدید
آنان محاسبه میگردد.
ماده 147
پرسنل بازنشستهای که به موجب ماده 111 این قانون به خدمت اعاده
میگردند از تاریخ اعاده به خدمت حقوق بازنشستگی آنان قطعشده و از حقوق درجه یا
رتبه خود و مزایای مستمر مربوط و مزایای شغلی که در آن انجام وظیفه خواهند کرد
استفاده مینمایند.
و از نظر کلیه امور پرسنلی مانند سایر شاغلین خواهند بود.
مدت خدمت جدید این قبیل پرسنل بر سنوات خدمت قبلی اضافه شده و در میزان حقوق
بازنشستگی آنان مؤثر خواهد بود.
ماده 148
میزان دریافتی ماهانه پرسنل منتظر خدمت بر مبنای دو سوم و پرسنل بدون
کار بر مبنای یک دوم حقوق درجه یا رتبه آنها محاسبه وتعیین میگردد.
بخش پنجم - سایر پرداختها
ماده 149
پاداش و هزینه سفر و فوقالعاده مأموریت در داخل و خارج از کشور و
فوقالعادههای انتقال، محل خدمت، بدی آب و هوا و محرومیتاز تسهیلات زندگی به
میزان مشمولین قانون استخدام کشوری به پرسنل پرداخت میگردد.
تبصره - آییننامه پرداخت فوقالعاده اشتغال خارج از مرکز و بدی آب و هوا و
محرومیت از تسهیلات زندگی با توجه به تبصره ماده 138 این قانونباید به نحوی تجدید
نظر گردد که مبالغ پرداختی بابت موارد مزبور جز در صورت تجدید نظر در مورد مشمولین
قانون استخدام کشوری، معادل کارکنانهمطراز پرسنل، در قانون استخدام کشوری باشد.
ماده 150
جز در زمینه نگهبانی و مواردی که پرسنل از فوقالعاده مأموریت استفاده
مینمایند در مواردی که به تشخیص بالاترین مقام سازمان یانیرو ادامه کار پرسنل
فنی (ساخت و تعمیر) و درمانی در غیر ساعات خدمت ضرورت پیدا میکند با در نظر
گرفتن افزایش بازده کار به تناسب افزایشساعات خدمت، به پرسنل مربوط اضافه کار
پرداخت میگردد. میزان اضافه کار طبق آییننامهای خواهد بود که به وسیله وزارت
دفاع با همکاری ستادمشترک و نیروهای سهگانه تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد
رسید.
اعتبارات مورد نیاز جهت اضافه کار مذکور در این ماده از محل تقلیل بار مالی ناشی
از سایر مواد این قانون تأمین میگردد.
ماده 151
در صورتی که ضرورت و مقتضیات خدمتی ادامه خدمت روزانه پرسنل را ایجاب
نماید خوراک و سایر هزینههای ضروری آنان به هزینهارتش تأمین میگردد.
ماده 152
لباس آن عده از پرسنل که الزاماً بایستی از لباس متحدالشکل استفاده
نمایند و یا مشاغل آنان ایجاب مینماید که لباس خاصی بپوشند،به هزینه ارتش تأمین
خواهد شد.
حقوق بازنشستگی - وظیفه – مستمری
ماده 153
"حقوق بازنشستگی"، "حقوق وظیفه" عبارت است از وجوهی که حسب مورد به
بازنشستگان، جانبازان، معلولین و عائله تحت تکفلپرسنل شهید یا متوفی برابر مقررات
مربوط از صندوق بازنشستگی ارتش به طور ماهانه پرداخت میگردد.
ماده 154
به پرسنل بازنشسته ماهانه مبلغی معادل افزایش حقوق آنان در طول خدمت
به اضافه حاصل ضرب سنوات خدمت در یک سیامحقوق بدو خدمت آنان به عنوان حقوق
بازنشستگی پرداخت میگردد.
تبصره - چنانچه رتبه حقوقی پرسنل در طول خدمت در اثر ارائه مدرک تحصیلی بالاتر
ارتقاء یافته باشد حقوق بدو خدمت پرسنل به تناسبسنواتی که با هر مدرک تحصیلی خدمت
کردهاند محاسبه خواهد شد.
ماده 155
دریافت حقوق بازنشستگی یا وظیفه و سهمیه مستمری تواماً ممنوع بوده و در
این حالت فقط مبلغ بیشتر پرداخت خواهد شد.
ماده 156
فرزندانی که یکی از والدین آنها فوت شود حق دریافت سهمیه مستمری از
حقوق وی را خواهند داشت گرچه پدر یا مادر آنها که در حالحیات است به هر عنوان
حقوق یا حقوق بازنشستگی یا وظیفه از دولت دریافت دارد.
ماده 157
میزان حقوق وظیفه جانبازان موضوع بندهای ب و ج ماده 108 این قانون و
حقوق مستمریبگیران شهدا به شرح زیر تعیین میگردد:
الف - در مورد کادر ثابت و پیمانی حقوقی معادل مجموع حقوق یک درجه یا رتبه بالاتر
و آخرین مزایای شغلی که دریافت میداشتهاند.
ب - در مورد محصلین، حقوقی معادل حقوق درجه یا رتبهای که بعد از پایان دوره
آموزشی به آن نائل میشدند با قدمتی معادل سابقه تحصیل.
ج - در مورد پرسنل وظیفه حقوقی معادل حقوق پرسنل کادر ثابت یک درجه بالاتر.
تبصره - حقوق مستمریبگیران جانبازان پس از فوت عبارت است از آخرین حقوق وظیفه
آنان.
ماده 158
میزان حقوق وظیفه و حقوق مستمریبگیران پرسنلی که بنا به تشخیص
کمیسیون مندرج در ماده 120 در هر یک از موارد پیشبینی شدهدر ماده 119 این قانون
در حین انجام وظیفه یا به سبب آن معلول یا فوت شوند به شرح زیر تعیین میگردد:
الف - در مورد کادر ثابت و پیمانی آخرین حقوق و مزایا.
ب - در مورد محصلین نه دهم حقوق درجه یا رتبهای که بعد از پایان دوره آموزشی به
آن نائل میشدند با قدمتی معادل سابقه تحصیل.
ج - در مورد پرسنل وظیفه حقوقی معادل حقوق پرسنل همطراز کادر ثابت.
تبصره - حقوق مستمریبگیران معلولین این ماده در صورتی که بنا به تشخیص کمیسیون
مندرج در ماده 120 این قانون فوت ناشی از معلولیتباشد معادل آخرین حقوق وظیفه و
در صورتی که فوت ناشی از معلولیت نباشد معادل نه دهم آخرین حقوق وظیفه خواهد بود.
ماده 159
میزان حقوق وظیفه و حقوق مستمریبگیران پرسنلی که بنا به تشخیص
کمیسیون مندرج در ماده 120 این قانون به طور عادی معلول یافوت میشود به شرح زیر
تعیین میگردد:
الف - در مورد کادر ثابت و پیمانی حقوقی معادل آخرین حقوق دریافتی.
ب - در مورد محصلین چهار پنجم حقوق درجه یا رتبهای که بعد از پایان دوره آموزشی
به آن نائل میشدند با قدمتی معادل سابقه تحصیل.
ج - در مورد پرسنل وظیفه نه دهم حقوق پرسنل همطراز کادر ثابت.
تبصره - حقوق مستمریبگیران معلولین این ماده معادل آخرین معادل حقوق وظیفه آنان
خواهد بود.
ماده 160
پرسنل بازنشسته در صورتی که شهید شوند با مستمریبگیران آنان همانند
مستمریبگیران پرسنل همدرجه یا رتبه آنان برابر مقرراتماده 157 این قانون رفتار
خواهد شد و در صورت فوت چهار پنجم آخرین حقوق بازنشستگی استحقاقی به عنوان حقوق
مستمری به مستمریبگیرانآنان پرداخت خواهد گردید.
ماده 161
پرسنل وظیفه دوره احتیاط و ذخیره که قبل از خدمت از کارمندان دولت
بودهاند در صورت شهادت، جانباز شدن، فوت و یا معلولیتحقوق مستمری و وظیفه آنان
برابر مقررات این قانون بر مبنای آخرین حقوق دریافتی از سازمان مربوط و از بودجه
همان سازمان پرداخت خواهد شد وچنانچه حقوق آنان در سازمان مربوط کمتر از حقوق
پرسنل کادر ثابت همتراز آنان باشد حقوق مستمری و وظیفه بر مبنای حقوق پرسنل کادر
ثابتهمطراز محاسبه شده و مابهالتفاوت آن از بودجه وزارت دفاع پرداخت خواهد شد.
ماده 162
هر گاه سابقه خدمت جانبازان و معلولینی که از حقوق وظیفه استفاده
مینمایند کمتر از 20 سال باشد، حقوق وظیفه مقرره را از بودجهوزارت دفاع دریافت
نموده و هر دو سال یک بار از مبلغی معادل افزایش پایه حقوقی مربوط استفاده خواهند
کرد و کسور بازنشستگی به صندوق مربوطواریز و پس از رسیدن به 20 سال خدمت، از
مبلغی معادل آخرین حقوق دریافتی از صندوق بازنشستگی و بیمه ارتش برخوردار خواهند
شد.
ماده 163
وجوهی که بابت حقوق مستمری پرداخت میگردد تا میزان حقوق بازنشستگی بر
مبنای سنوات خدمت از صندوق بازنشستگی و بیمهارتش و مازاد آن از بودجه وزارت دفاع
پرداخت خواهد شد.
ماده 164
مستمریبگیران مشمول این قانون عبارتند از:
الف - همسر دائم جز در صورتی که شوهر اختیار کرده یا شاغل باشد و شوهر در صورتی
که همسرش مخارج وی را تأمین مینموده است.
ب - اولاد ذکور غیر شاغل تا سن 19 سال تمام در صورتی که مشغول تحصیل باشند تا
خاتمه تحصیل حداکثر 23 سال تمام.
ج - اولاد اناث جز در صورتی که شوهر داشته باشد یا شاغل باشند.
د - پدر و ماری که در کفالت متوفی بودهاند.
ه - بردار محجور یا بیمار که در کفالت متوفی بوده و قادر به اداره امور خود نباشد.
و - برادر صغیری که در کفالت متوفی بوده تا سن 19 سال تمام و در صورت تحصیل تا سن
23 سال تمام مشروط به این که شاغل نباشد.
ز - خواهری که در کفالت متوفی باشد جز در صورتی که شوهر داشته یا شاغل باشد.
ح - نوههایی که تحت کفالت متوفی بودهاند پسر تا سن 19 سال و در صورت تحصیل تا سن
23 سال تمام و دختر جز در صورتی که شوهر داشتهیا شاغل باشند.
تبصره 1 - هر یک از مستمریبگیران چنانچه به بیماری غیر قابل علاج و یا نقص عضو
مبتلا گردند به طوری که برابر تشخیص کمیسیون عالیپزشکی برای همیشه قادر به تأمین
معاش خود نباشند مستمری آنان مادامالعمر پرداخت خواهد شد.
تبصره 2 - مستمریبگیران در طول خدمت دوره ضرورت نیز از حقوق مستمری برخوردار
خواهند شد.
ماده 165
حقوق مستمری بین مستمریبگیران به طور مساوی تقسیم خواهد شد و ملاک
تشخیص و تعیین اشخاصی که برابر ماده 164 این قانونتحتالکفاله میباشند تعرفه
خدمتی یا اظهارنامه سالانهای است که پرسنل در زمان اشتغال، بازنشستگی، جانبازی یا
معلولیت تنظیم میکنند. برایرسیدگی به اعتراض کسانی که خود را محق به دریافت
مستمری میدانند و در تعرفههای خدمتی پرسنل جزء افراد تحت تکفل قید نشدهاند در
صورتیکه شهادت یا فوت در طول خدمت اتفاق افتاده باشد هیأتهای زیر حسب مورد در
وزارت دفاع، ستاد مشترک و نیروهای سهگانه تشکیل میشود:
الف - معاون پرسنلی نیرو یا سازمان مربوط یا جانشین وی.
ب - رییس دایره قضایی نیرو یا سازمان مربوط یا معاون وی.
ج - رییس بازرسی نیرو یا سازمان مربوط یا معاون وی.
در صورتی که شهادت یا فوت در زمان بازنشستگی، جانبازی یا معلولیت اتفاق افتاده
باشد هیأت رسیدگی در اداره بازنشستگی و بیمه ارتش از اشخاصزیر تشکیل میشود:
1 - رییس اداره بازنشستگی و بیمه ارتش یا معاون او.
2 - معاون حقوقی وزارت دفاع یا جانشین وی.
3 - نماینده پرسنلی ستاد مشترک.
ماده 166
هر یک از مستمریبگیران که از دریافت حقوق مستمری محروم گردد سهم وی
به سهم سایر مستمریبگیران افزوده خواهد شد.
ماده 167
جانبازان و خانواده شهدا علاوه دریافت حقوق وظیفه و مستمری از نظر
کلیه خدمات رفاهی و مزایای دیگر مانند سایر جانبازان و شهدادر سطح کشور، تحت پوشش
بنیاد شهید قرار میگیرند.
ماده 168
به وراث کلیه پرسنل اعم از شاغل، بازنشسته، جانباز، معلول یا وظیفه که
شهید یا فوت شوند مبلغی معادل حداقل حقوق مذکور در ماده131 این قانون جهت هزینه
کفن و دفن پرداخت خواهد شد.
ماده 169
به پرسنلی که خدمت آنان پایان میپذیرد و به مستمریبگیران پرسنلی که
شهید یا فوت میشوند به میزان مدتی که در طول خدمت ازمرخصی استحقاقی استفاده
نکرده باشند حداکثر معادل چهار ماه و در صورتی که سازمان با مرخصی آنان موافقت
نکرده باشد معادل تمام مدتمرخصی استفاده نشده بر اساس آخرین حقوق و مزایا از محل
اعتبارات وزارت دفاع پرداخت میگردد.
تبصره - به کسانی که بازخرید، مستعفی و یا اخراج میگردند علاوه بر وجوه مذکور،
کسور بیمه و بازنشستگی که از حقوق آنان کسر شده است ازمحل صندوق بازنشستگی و بیمه
نیز پرداخت خواهد شد.
ماده 170
هر گاه حقوق ماهانه پرسنل شاغل اضافه یا کسر گردد به همان نسبت حقوق
بازنشستگان، وظیفهبگیران و مستمریبگیران اضافه یا کسرخواهد شد و مبلغ اضافی از
محل بودجه وزارت دفاع تأمین میگردد.
ماده 171
ترک تابعیت کسانی که از حقوق بازنشستگی یا حقوق وظیفه یا مستمری
برخوردارند موجب قطع حقوق آنان حسب مورد به نفعصندوق بازنشستگی یا صندوق دولت یا
سایر مستمریبگیران خواهد شد.
ماده 172
در صورتی که میزان صدمات وارده به جانبازان و معلولین حین انجام وظیفه
یا به سبب آن در حدی باشد که به تأیید کمیسیون عالیپزشکی در انجام کارهای روزانه
زندگی محتاج کمک و معاضدت عملی دیگران باشند، در صورتی که در آسایشگاه جانبازان
نگهداری نشوند بر حسبمورد و متناسب با میزان ازکارافتادگی از حقوق نگهداری که
حداقل آن 150 برابر ضرایب ریالی و حداکثر آن 300 برابر ضرایب ریالی میباشد
استفادهخواهند کرد.
تبصره - حق نگهداری این قبیل جانبازان در صورت اشتغال قطع خواهد شد.
امور خدماتی پرسنل
ماده 173
ارتش و وزارت دفاع مکلفند در حدود امکانات و اعتباراتی که به موجب بند
یکم اصل 43 قانون اساسی به منظور تأمین نیازهایاساسی و رفاهی پرسنل شاغل و یا
بازنشسته و همچنین استفادهکنندگان از حقوق وظیفه و مستمری اختصاص مییابد امکان
برخورداری عادلانه وبدون تبعیض آنها را ایجاد نمایند.
ماده 174
ارتش و وزارت دفاع مکلفند بیمارستانها و درمانگاههای خود را از نظر
امکانات درمانی به نحوی تجهیز نمایند که پاسخگوینیازمندیهای پرسنل باشد.
تبصره 1 - در مناطقی که امکانات درمانی منحصر به یگانهای نظامی مستقر در آنها
است عائله تحت تکفل پرسنل میتوانند از امکانات مزبوراستفاده نمایند. هزینه خدمات
ارائه شده برابر مقررات سازمان خدمات درمانی ارتش به یگانهای مزبور پرداخت
میگردد.
تبصره 2 - در مواردی که امکانات بیمارستانهای ارتش و وزارت دفاع بیش از نیازهای
درمانی پرسنل میباشد بیمارستانهای مزبور با رعایت تقدمپرسنل کادر و وظیفه شاغل
مجازند به کلیه اشخاص خدمات درمانی ارائه نمایند. هزینه خدمات ارائه شده برابر
مقررات به بیمارستانهای مربوطپرداخت میگردد.
تبصره 3 - یگانها و بیمارستانهای مذکور در تبصرههای فوق موظفاند وجوه دریافتی
فوق و همچنین وجوه مشابهی که از بیماران اورژانسدریافت مینمایند را به حساب
خزانه واریز و در پایان هر ماه معادل وجوه واریز شده را حداکثر در حدود اعتبارات
مصوب در قانون بودجه هر سال ازخزانه دریافت و صرف تأمین نیازمندیها و توسعه
امکانات خود نمایند.
ماده 175
جانبازان، معلولین، بازنشستگان، مستمریبگیران و عائله تحت تکفل پرسنل
شاغل و بازنشسته و وظیفهبگیر و مستمریبگیران زیرپوشش سازمان خدمات درمانی
خواهند بود.
تبصره - پرسنل کادر ثابت میتوانند از امکانات سازمان تأمین خدمات درمانی ارتش
نیز استفاده نمایند.
ماده 176
پرسنل برابر قانون استفاده از خانههای سازمانی مصوب 1363.5.28 از
امکانات مزبور استفاده مینمایند.
ماده 177
کلیه پرسنل در قبال حوادثی که منجر به شهادت، فوت، بیماری، نقص عضو یا
ازکارافتادگی شود بیمه بوده و در مقابل سوانح مشابهمتساویالحقوق خواهند بود.
تبصره 1 - مقررات مربوط به اجرای این ماده تابع قانون بیمه پرسنل و آییننامه
اجرایی آن خواهد بود.
تبصره 2 - اعتبارات مربوط به این ماده از محل صندوق بیمه ارتش تأمین میگردد.
ماده 178
ارتش و وزارت دفاع مکلفند هزینه تحصیلی پرسنلی را که به خواست ارتش و
وزارت دفاع در رشتههای مورد نیاز در دانشگاهها ومؤسسات آموزش عالی تحصیل
میکنند پرداخت نمایند.
تبصره 1 - ارتش و وزارت دفاع مکلفند با همکاری نهضت سواد آموزی زمینه آموزش پرسنل
بیسواد را فراهم نمایند.
تبصره 2 - اجرای این ماده طبق دستورالعملی خواهد بود که ستاد مشترک تهیه
مینماید.
ماده 179
وزارت دفاع موظف است لایحه یک نواخت شدن میزان برخورداری پرسنل از
صندوق پسانداز ثابت و همچنین برابری میزان کسورحق بیمه و بیمه درمانی را ظرف مدت
6 ماه تهیه و پس از تصویب هیأت وزیران به مجلس شورای اسلامی تقدیم نماید.
تطبیق
ماده 180
کلیه درجهداران کادر ثابت موجود طبق جدول پیوست شماره 1 به شرح زیر
تطبیق میگردند:
الف - گروهبانسومها پس از سه سال توقف در درجه گروهبانسومی به درجه
گروهباندومی نائل میگردند.
ب - از درجه گروهباندومی تا استواریکمی با درجه فعلی به خدمت خود ادامه میدهند.
ج - ستوانیاران با رعایت مفاد ماده 132 این قانون به درجه ستوانسومی،
ستوانیاردومها و ستوانیاریکمها به شرط داشتن مدرک تحصیلی پایاندوره راهنمایی
به ترتیب به درجات ستواندومی و ستوانیکمی نائل میگردند.
ستوانیاریکمهایی که بیش از چهار سال سابقه خدمت در درجه ستوانیاریکمی دارند با
احراز یکی از شرایط زیر به درجه سروانی نائل و سابقه خدمتمازاد بر چهار سال در
درجه اخیر منظور خواهد شد:
1 - داشتن مدرک تحصیلی پایان دوره دبیرستان.
2 - داشتن مدرک تحصیلی پایان دوره راهنمایی یا دوم متوسطه و حداقل چهار سال سابقه
آموزش نظامی و تخصصی با احتساب آموزشگاهگروهبانی.
3 - داشتن مدرک تحصیلی پایان دوره راهنمایی یا دوم متوسط و سطح مهارت فنی (9).
تبصره 1 - چنانچه مدت خدمت این قبیل پرسنل از 25 سال کمتر باشد قبل از نیل به
درجه سروانی بایستی آموزشهای مذکور در مواد 46 و 47این قانون را طی نمایند.
تبصره 2 - کلیه پرسنل مشمول این بند در صورت ارائه دیپلم از تاریخ اخذ آن به ازاء
هر سال از یک ماه ارشدیت برخوردار خواهند شد.
تبصره 3 - سنوات خدمتی مازاد بر چهار سال توقف در درجه استواریکمی ستوانیاران
موضوع این بند قبل از تطبیق به سنوات درجه ستوانیاریآنان اضافه و سپس تطبیق
میشوند.
د - درجهدارانی که بر اساس مدرک تحصیلی حداقل چهارم متوسط استخدام و یا حداقل دو
سال آموزش در ارتش به درجه استواری یا ستوانیارینائل شدهاند (ستوانیاران
خلبان هوانیروز و استخدامهای مشابه) از بند ج این ماده مستثنی بوده و طبق جدول
پیوست شماره 2 به شرح زیر تطبیقمیشوند:
1 - درجهدارانی که جمعاً پنج سال سابقه خدمت استواری و ستوانیاری دارند به درجه
ستوانسومی نائل میگردند.
2 - درجهدارانی که جمعاً ده سال سابقه خدمت استواری و ستوانیاری دارند به درجه
ستواندومی نائل میگردند.
3 - درجهدارانی که جمعاً پانزده سال سابقه خدمت استواری و ستوانیاری دارند به
درجه ستوانیکمی نائل میگردند.
4 - درجهدارانی که جمعاً بیست سال سابقه خدمت استواری و ستوانیاری دارند به درجه
سروانی نائل میگردند.
5 - درجهدارانی که جمعاً بیست و پنج سال سابقه خدمت استواری و ستوانیاری دارند به
شرط داشتن مدرک تحصیلی پایان دوره دبیرستان و طیدوره آموزش مناسب به تشخیص نیرو
یا سازمان مربوط، به درجه سرگردی نائل میگردند.
ه - درجهدارانی که بر اساس مدرک پایان دوره دبیرستان استخدام و یک تا دو سال
آموزش را در ارتش طی نمودهاند طبق جدول پیوست شماره 3به شرح زیر تطبیق میشوند:
1 - درجهدارانی که سه سال سابقه خدمت استواری دارند به درجه ستوانسومی نائل
میگردند.
2 - درجهدارانی که جمعاً هشت سال سابقه خدمت استواری یا ستوانیاری دارند به درجه
ستواندومی نائل میگردند.
3 - درجهدارانی که جمعاً سیزده سال سابقه خدمت استواری یا ستوانیاری دارند به
درجه ستوانیکمی نائل میگردند.
4 - درجهدارانی که جمعاً هیجده سال سابقه خدمت استواری یا ستوانیاری دارند به
درجه سروانی نائل میگردند.
5 - درجهدارانی که جمعاً بیست و سه سال سابقه خدمت استواری یا ستوانیاری دارند به
درجه سرگردی نائل میگردند.
ماده 181
همافران بر اساس سوابق خدمتی طبق جدول پیوست شماره 4 به شرح زیر تطبیق
میگردند:
الف - کلیه همافرسومها به درجه ستوانسومی نائل میگردند.
ب - کلیه همافرانی که چهار سال سابقه خدمت همافری دارند به درجه ستواندومی نائل
میگردند.
ج - کلیه همافرانی که هشت سال سابقه خدمت همافری دارند به درجه ستوانیکمی نائل
میگردند.
د - کلیه همافرانی که سیزده سال سابقه خدمت همافری دارند به درجه سروانی نائل
میگردند.
ه - کلیه همافرانی که نوزده سال سابقه خدمت همافری دارند به درجه سرگردی نائل
میگردند.
و - کلیه همافرانی که بیست و شش سال سابقه خدمت همافری دارند به درجه سرهنگدومی
نائل میگردند.
تبصره - همافران میتوانند با تقاضای شخصی و موافقت سازمان مربوط برابر مقررات
این قانون مانند کارمندان دیپلمه که در بدو خدمت دو سالآموزش دیدهاند با احتساب
سنوات خدمتی به کارمند تبدیل شوند.
ماده 182
کلیه افسران موجود ارتش با درجه فعلی طبق جدول پیوست شماره 5 تطبیق
میگردند.
تبصره - سرهنگهایی که دوره دانشکده افسری را گذرانده یا دارای مدرک لیسانس مورد
نیاز و قابل قبول ارتش میباشند با داشتن 5 سال سابقهخدمت در درجه سرهنگی به درجه
سرتیپدومی نائل خواهند شد. چنانچه این قبیل پرسنل دوره فرماندهی و ستاد را طی
کرده و یا دارای مدرک فوقلیسانس مورد نیاز و قابل قبول ارتش باشند با داشتن چهار
سال سابقه خدمت در درجه سرهنگی به درجه سرتیپدومی نائل میگردند.
ماده 183
تا انجام تجدید نظر اساسی در جدول سازمان (مذکور در مواد 42 و 81 این
قانون) به منظور اجرای این قانون مشاغل موجودستوانیاری و همافری در جداول سازمان
به مشاغل افسری متناسب تبدل میشود.
تبصره 1 - همافران و درجهدارانی که قبل از اجرای این قانون به افسری و کارمندی
تغییر وضعیت داده و از تخصصهای خود منفک گردیدهاندسازمان در صورت نیاز به تخصص
قبلی آنها میتواند از ایشان در زمینه تخصص قبلی استفاده نماید.
تبصره 2 - پرسنل کارمند مذکور در تبصره 1 با تقاضای شخصی و تصویب نیرو یا سازمان
مربوط به وضعیت نظامی قبلی اعاده و با احتساب مدتخدمت کارمندی برابر مقررات این
قانون تطبیق خواهند شد.
ماده 184
در مواردی که به موجب اساسنامههای مربوط طول هر یک از دورهها مراکز
آموزشی بدو خدمت بیش از حداقل زمان تعیین شده در اینقانون برای دورههای مشابه،
ادامه یافته باشد پرسنل مربوطه در ازاء هر شش ماه مازاد طول دوره از یک سال ارشدیت
برخوردار میگردند.
ماده 185
کارمندان طبقات سهگانه موجود به شرح زیر تطبیق میگردند:
الف - کارمندانی که دارای سواد حدود ابتدایی میباشند. اولین رتبه آنان یک بوده و
به ازاء هر چهار سال سابقه خدمت یک واحد به رتبه آنانافزوده میگردد.
ب - اولین رتبه کارمندانی که دارای مدرک تحصیلی پایان دوره ابتدایی و یا بالاتر
میباشند بر اساس ماده 73 این قانون محاسبه و به ازای هر چهارسال سابقه خدمت یک
رتبه به آنان افزوده میگردد.
ماده 186
اولین رتبه کارمندان فنی بر اساس طبقه آنان به شرح زیر بوده و به ازاء
هر چهار سال سابقه خدمت نیز یک رتبه به آنان اضافه میگردد:
الف - طبقه یکم رتبه 9
ب - طبقه دوم رتبه 7
ج - طبقه سوم رتبه 5
د - طبقه چهارم رتبه 3
ه - طبقه پنجم رتبه 1
تبصره - کارمندان فنی به شرط داشتن مدرک تحصیلی پایان دوره راهنمایی چهار سال و
پایان دوره دبیرستان 6 سال ارشدیت خواهند گرفت وکارمندان فنی طبقه 5 در صورت
داشتن مدرک تحصیلی پایان دوره ابتدایی یک سال ارشدیت خواهند گرفت.
ماده 187
پرسنلی که سابقه خدمت در وزارتخانهها و مؤسسات دولتی یا وابسته به
دولت داشته و سوابق خدمتی آنان به ارتش منتقل شده استچنانچه سابقه خدمتی مذکور در
رابطه با شغل آنان در ارتش باشد جزء سنوات خدمتی و ترفیعات محسوب خواهد شد و در
غیر این صورت فقط درسنوات خدمت به حساب میآید. مفاد این ماده شامل پرسنلی که پس
از تصویب این قانون استخدام میشوند نیز میباشد.
ماده 188
پرسنلی که قبل از اجرای این قانون به هر علت تغییر طبقه یا وضعیت
خدمتی دادهاند ملاک تطبیق آنان آخرین وضعیت با احتسابسنوات خدمت در وضعیت اخیر
بوده و به ازاء سالهای خدمت قبلی به شرح زیر از ارشدیت برخوردار میشوند:
الف - هر سال خدمت همافری یا کارمندی از دیپلم به بالا و درجهداری که بر اساس
دیپلم استخدام شده باشند 8 ماه ارشدیت.
ب - هر سال خدمت ستوانیاری 6 ماه ارشدیت.
ج - هر سال خدمت گروهبانی و استواری و کارمندی پائینتر از دیپلم و یا طبقه مادون،
4 ماه ارشدیت.
تبصره - پرسنلی که به هر علت تغییر وضعیت دادهاند پس از تطبیق نبایستی پایینتر
از حالتی که بدون تغییر وضعیت به آن میرسیدند قرار گیرند.
ماده 189
پرسنل پیمانی موجود که پس از انقضای مدت تعهد به علت نیاز سازمان به
خدمت خود ادامه دادهاند در صورت تمایل شخصی و نیازسازمان بایستی برابر مقررات
این قانون با احتساب کلیه سنوات خدمتی بر حسب مورد با یکی از وضعیتهای مربوط به
کادر ثابت تطبیق گردند و درغیر این صورت به خدمت خاتمه داده میشود.
ماده 190
تشویقات و تنبیهات پرسنل که در ترفیع آنان مؤثر بوده همچنین
عقبافتادگیهای ناشی از عدم صلاحیت و کارایی پرسنل برای نیل بهدرجه بالاتر و
مردودیت در دورههای آموزشی، در موقع تطبیق به همان میزان لحاظ خواهد شد.
ماده 191
در احتساب رتبه حقوقی پرسنل نظامی علاوه بر مدرک تحصیلی و آموزشهای
بدو استخدام تعداد درجاتی که طبق جداول تطبیقیمربوط از اولین درجه آنان در همان
جدول ارتقاء یافتهاند منظور میگردد.
تبصره - رتبه حقوقی کارمندان و کارمندان فنی بر اساس رتبهای که طبق مواد 185 و
186 این قانون بدان نائل شدهاند محاسبه میگردد.
ماده 192
کلیه پرسنل صرف نظر از درجه، طبقه و شغلی که قبل از اجرای این قانون
داشتهاند در صورت تساوی در شغل، درجه، قدمت خدمتمیزان تحصیلات و سایر عوامل مؤثر
در محاسبه حقوق، از حقوق و مزایای مساوی برخوردار خواهند شد و هیچ یک از آنان به
هیچ وجه حتی تحتعنوان مابهالتفاوت حقوق و مزایای گذشته بر دیگران امتیازی
نخواهند داشت.
ماده 193
مقررات فصل دهم این قانون صرفاً برای تطبیق پرسنل معتبر بوده و پس از
انجام تطبیق کلیه پرسنل مطابق مقررات مندرج در فصولقبلی این قانون به خدمت خود
ادامه خواهند داد.
ماده 194
برای پرسنلی که خدمت وظیفه عمومی را انجام دادهاند مدت خدمت وظیفه
آنان از نظر پایه حقوقی و احتساب سنوات بازنشستگیمنظور خواهد شد.
ماده 195
پرسنلی که به موجب مقررات فصل تطبیق این قانون به درجات جدیدی نائل
میگردند برای نیل به درجه جدید صلاحیت مکتبی وامنیتی آنان باید مورد تأیید مراجع
مربوط قرار گیرد.
ماده 196
زنان نظامی شاغل به کارمند معادل خود تبدیل میشوند.
ماده 197
ستاد مشترک موظف است با هماهنگی وزارت دفاع و نیروهای سهگانه از
تاریخ تصویب این قانون حداکثر ظرف مدت یک سالوضعیت پرسنل موجود ارتش اعم از
نظامیان، کارمندان و کارمندان فنی را برابر مقررات این قانون تطبیق داده و همزمان
برای کلیه پرسنل به اجرا بگذارد.
مواد متفرقه
ماده 198
غیر از مواردی که در این قانون برای تهیه آییننامههای اجرایی مرجع خاصی مشخص شده است ستاد مشترک و وزارت دفاع میتواننددر موارد دیگری که ضروری تشخیص میدهند نیز دستورالعملها و روشهای اجرایی مربوط را تهیه و به موقع اجرا
بگذارند.
ماده 199
بدیهی است اختیارات فرماندهی کل محدود به موارد مصرحه در این قانون
نمیباشد. همچنین در کلیه مواردی که در این قانون صدوردستور یا تصویب امری از سوی
فرماندهی کل در پی ارائه پیشنهاد از سوی مقامات یا مراجع دیگر ذکر شده است، اخذ
تصمیم فرماندهی کل منحصر بهارائه پیشنهادات مزبور نخواهد بود.
ماده 200
انتصاب در مشاغل فرماندهی از سوی فرماندهی کل محدود به پرسنل نظامی
نمیباشد.
ماده 201
رؤسای سازمانهای عقیدتی سیاسی و حفاظت اطلاعات در زمینههای انتصابات
ترفیعات، نقل و انتقالات، مأموریتها، تشویقات وتنبیهات و مرخصیهای پرسنل سازمان
خود از اختیاراتی معادل فرماندهان نیروها برخوردار میباشند.
تبصره - در ترفیعات میبایست حفظ تعادل سازمان ارتش و هماهنگی در روش اعطای
ترفیعات مراعات گردد.
ماده 202
اعضاء کمیسیون ارزیابی مذکور در ماده 79 این قانون در مورد پرسنل
سازمان عقیدتی سیاسی صرفاً از مسئولین سازمان مزبور و در موردپرسنل سازمان حفاظت
اطلاعات صرفاً از مسئولین آن سازمان و در بند ج هیأت مذکور در ماده 104 این قانون
معاون اداری یا پرسنلی سازمان مربوط یاجانشین وی خواهند بود.
ماده 203
وزارت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی موظف است ظرف مدت 2 سال از تصویب
این قانون با همکاری فرمانده کل سپاه پاسدارانلایحه قوانین سپاه را تهیه و پس از
تصویب هیأت وزیران جهت تصویب به مجلس شورای اسلامی تقدیم نماید.
شمول قانون بر شهربانی و ژاندارمری جمهوری اسلامی ایران
ماده 204
ژاندارمری و شهربانی جمهوری اسلامی ایران از نظر امور استخدامی و
پرسنلی تابع مقررات این قانون میباشند.
تبصره 1 - حداقل سن مستخدمین مذکور در بند ط ماده 29 این قانون برای ژاندارمری و
شهربانی 17 سال میباشد.
تبصره 2 - شهربانی میتواند علاوه بر موارد مذکور در ماده 32 این قانون برای
مشاغل دیگری که منحصراً پرسنل زن باید بر عهده گیرند زنان را بهصورت کارمند
استخدام نماید.
تبصره 3 - مراکز و دورههای آموزشی شهربانی به شرح زیر میباشد:
الف - آموزشگاه سرپاسبانی معادل آموزشگاه نظامی مذکور در ماده 45 این قانون.
ب - دوره تخصصی - سرپرستی معادل دورههای تخصصی و سرپرستی مذکور در مواد 46 و 47
این قانون.
ج - دانشکده علوم انتظامی معادل دانشکده علوم نظامی مذکور در ماده 49 این قانون.
د - دوره رستهای معادل دوره مقدماتی رستهای مذکور در ماده 50 این قانون.
ه - دوره عالی رستهای معادل دوره عالی رسته مذکور در ماده 51 این قانون.
و - دوره آموزش انتظامی معادل دوره آموزش نظامی مذکور در ماده 52 این قانون.
تبصره 4 - عناوین درجات مذکور در بندهای 5 و 6 و 7 ماده 64 این قانون در شهربانی
به ترتیب عبارتند از سرپاسبانسوم، سرپاسباندوم،سرپاسبانیکم.
تبصره 5 - در کلیه موارد این قانون به استثنای فصل یکم در رابطه با پرسنل شهربانی
و ژاندارمری مقامات و سازمانهای زیر اختیارات ومسئولیتهای مقامات و سازمانهای
معادل خود در ارتش و وزارت دفاع را از نظر امور استخدامی و پرسنلی به شرح زیر دارا
میباشند:
الف - وزیر و وزارت کشور معادل وزیر و وزارت دفاع و رییس ستاد مشترک و ستاد
مشترک.
ب - رییس شهربانی و فرمانده ژاندارمری و شهربانی و ژاندارمری معادل فرماندهان
نیروها و نیروها.
ج - مسئولین سازمان عقیدتی سیاسی شهربانی و ژاندارمری و سازمانهای مزبور معادل
مسئول سازمان عقیدتی سیاسی ارتش و سازمان مزبور.
د - مسئول سازمان حفاظت اطلاعات نیروهای انتظامی و سازمان مزبور معادل مسئول
سازمان حفاظت اطلاعات ارتش و سازمان مزبور.
تبصره 6 - پاسبانهای درجه 1 و 2 و 3 موجود شهربانی که فارغالتحصیل آموزشگاه
پاسبانی میباشند به ترتیب زیر تطبیق میگردند:
الف - دارندگان مدرک تحصیلی پایان دوره ابتدایی به درجه سرپاسبانسومی.
ب - دارندگان مدرک تحصلی پایان دوره راهنمایی یا سیکل اول متوسطه به درجه
سرپاسباندومی.
ج - دارندگان مدرک تحصیلی پایان دوره دبیرستان به درجه سرپاسبانیکمی.
تبصره 7 - آن گروه از پرسنل شهربانی که به موجب تبصره ذیل بند ب ماده 33 قانون
استخدام ارتش، اصلاحی 1358.8.29 درجات پاسبانیکمیبه سرپاسبانسومی،
سرپاسبانسومی به سرپاسباندومی را یک و نیم برابر مشابهین خود در ارتش طی
نمودهاند به هنگام تطبیق معادل مدتهای مازادبر حداقل توقف در درجات یاد شده از
ارشدیت برخوردار میگردند.
تبصره 8 - همردیفان موجود شهربانی با حفظ وضعیت همردیفی خود مشابه افسران
همدرجه موجود شهربانی با این قانون تطبیق میگردند.